تاریخ نظریه: 1398/04/03
شماره نظریه: 7/98/258
شماره پرونده: 98-127-258ح
استعلام:
چنانچه در پرونده ای اعضای دادگاه تجدیدنظر در شعبه نسبت به حکم صادره از دادگاه بدوی که ماهوی بوده به لحاظ عدم رعایت یک سری مقررات شکلی ضمن نقض حکم قرار عدم استماع صادر نمایند و بر فرض اینکه دعوی مجددا با همان کیفیت سابق و یا مطابق نظر اعضای دادگاه تجدیدنظر طرح و پس از صدور حکم بدوی و اعتراض پرونده به همان شعبه سابق دادگاه تجدیدنظر ارجاع شود آیا موضوع از مصادیق ماده 92 از قانون آئین دادرسی مدنی است ودر صورت منفی بودن پاسخ و صدور قرار امتناع تکلیف مقام ارجاع چیست ؟خواهشمند است به صورت صریح اعلام فرمایید که آیا صدور قرار رد یا عدم استماع نیز از مصادیق عبارت اظهارنظر در بند د ماده 91 می‌باشد یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در فرض سوال که دادگاه بدوی رأی ماهوی صادر نموده و دادگاه تجدیدنظر به جهت شکلی رأی تجدیدنظر خواسته را نقض و با قرار عدم استماع و یا رد دعوی، پرونده را مختومه نموده و خواهان مجدداً با رفع نقص اعلامی، دادخواستی تقدیم نموده و به همان شعبه و قاضی صادرکننده رأی منقوض ارجاع گردیده است، به نظر می‌رسد موضوع منطبق بر بند د ماده 91 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی و از موارد امتناع دادرس از رسیدگی است. با این حال، تشخیص مصداق با قاضی مرجوع‌الیه است. ضمناً در فرض سوال پس از صدور رأی دادگاه بدوی و تجدیدنظرخواهی، بدیهی است که قضات دادگاه تجدیدنظر که قبلاً قرار صادر کرده‌اند، مشمول بند د ماده 91 و ماده 92 قانون یاد شده نمی‌باشند.