تاریخ نظریه: 1399/02/01
شماره نظریه: 7/99/26
شماره پرونده: 99-174-26 ک
استعلام:
با توجه به صراحت ماده 119 قانون آیین دادرسی کیفری که بیان می‌دارد « هرگاه تحقق از متهم استماع شهادت شهود و مطلع و... و به طور کلی هر اقدام دیگری خارج از حوزه قضایی محل ماموریت بازپرس لازم شود وی با صدور قرار نیابت قضایی مطابق مقررات قانونی وارسال اصل یا تصویب اوراق مورد نیاز پرونده و تصریح موارد انجام آن ها را از بازپرس محل تقاضا می کند...»
آیا اعطاء نیابت از جانب بازپرس محل وقوع جرم تکلیف قانونی است یا اساسا نص این ماده ارشادی است و خود بازپرس می‌تواند بدون اعطاء نیابت در این موارد اقدام نماید به عبارت دیگر مثلا: آیا بازپرس مذکور می‌تواند رأساً متهم را که در حوزه قضایی دیگری است احضار و پس از حضور از وی تأمین کیفری اخذ و در صورت عدم تمکن بازداشت نماید یا اینکه ضرورتا باید به محل اقامت متهم نیابت صادر نموده و در آنجا تامین متناسب از وی اخذ گردد؟ در مورد سایر موارد مندرج در متن ماده من جمله احضار شهود و مطلعین و... موضوع مذکور به چه شکلی است.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
مستفاد از مواد 119، 169، 171، 174 و 204 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 احضار شاکی، شهود، مطلعین و متهم به نشانی محل اقامت ولو آن‌که خارج از حوزه قضایی مرجع قضایی رسیدگی‌کننده باشد، نیاز به اعطای نیابت قضایی ندارد؛ زیرا صرف ابلاغ مستلزم انجام اقدامات قضایی در حوزه‌ای که امر ابلاغ صورت می‌پذیرد، نیست.