صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1395/08/11
برگزار شده توسط: استان اصفهان/ شهر اردستان
موضوع
درجه جرایم ارتکابی از سوی اطفال
پرسش
تشخیص درجه ی مجازات جرائم ارتکابی از سوی اطفال به چه نحوی است ؟ به عنوان نمونه طفل 16 ساله ای مرتکب بزه آدم ربایی می‌گردد. درجه ی مجازات این جرم باید بر اساس ماده 89 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 ناظر بر ماده ی 621 قانون تعزیرات تعیین شود و یا صرفاً بر اساس ماده 621 قانون تعزیرات و با لحاظ مجازات قانونی و بدون در نظر گرفتن سن مرتکب ؟ مرجع صالح جهت رسیدگی کدام دادگاه است ؟
نظر هیئت عالی
نظریه اکثریت صحیح می‌باشد و کلاً برای تعیین درجه جرم و یا تعیین مرجع صالح همیشه مجازات اصلی ملاک عمل قرار می‌گیرد و لذا در موارد مشابهی همانند مقررات تعدد یا تکرار جرم نیز صرفنظر از افزایش مجازاتی که می‌تواند اعمال گردد با همان ملاک مجازات قانونی اولی (مجازات مندرج در متن عنوان مجرمانه) درجه جرم و یا مرجع صالح تعیین می‌گردد رویه قضایی هم این موضوع را تایید می کند.
نظر اکثریت
قانون گذار صرفاً با دید تخفیف و تقلیل و مساعدت، مجازات اطفال را در جرایم ارتکابی، مجزا تعیین نموده است و الا جرم ارتکابی توسط اطفال، همان جرم ارتکابی توسط غیر اطفال است و در فرض سوال درجه سه محسوب می‌شود. لیکن برابر بند الف از ماده 89 قانون مجازات اسلامی، مجازات درجه پنج بر وی بار خواهد شد. لذا مرجع (دادگاه) صالح جهت رسیدگی به این بزه، با در نظر گرفتن درجه جرم (3)، دادگاه کیفری (1) ویژه اطفال و نوجوانان خواهد بود.
نظر اقلیت
برابر قانون مجازات اسلامی، جرم درجه بندی نشده؛ بلکه مجازاتها درجه بندی شده اند. در فرض سوال، مجازات جرم ارتکابی توسط طفل، با توجه به بند الف ماده 89 قانون مجازات اسلامی درجه پنج است. قانونگذار نیز تصریح نموده است افعال مجرمانه ارتکابی توسط اطفال از حیث عنصر قانونی در باب تعیین مجازات، علی حده و مجزا از افعال مجرمانه غیر اطفال می‌باشد. لذا مرجع صالح جهت رسیدگی به این بزه ارتکابی توسط طفل، با لحاظ درجه مجازات (5) دادگاه اطفال و نوجوانان (حسب مورد، مستقر در محاکم بخش یا شهرستان) خواهد بود.