صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/04/28
برگزار شده توسط: استان بوشهر/ شهر جم
موضوع
تقدیم دادخواست در بزه تضییع اموال و وجوه دولتی (تعدی مامورین دولتی)
پرسش
الف- آیا جبران خسارت مطرح در ماده 598 قانون مجازات اسلامی تعزیرات (تضییع اموال دولتی توسط مامورین دولتی) نیاز به تقدیم دادخواست دارد؟ ب- در صورت عدم تقدیم دادخواست از ناحیه اداره یا شرکت دولتی، تکلیف خسارت وارده و طریقه آن به چه نحو می‌باشد؟
نظر هیات عالی
ضرر و زیان ناشی از جرم و صدور حکم به جبران آن از حیث ماهیت، کیفر محسوب نمی‌شود و مطالبات آن تابع تشریفات آیین دادرسی مدنی است و دادستان علی‌الاصول در موارد ورود خسارت به اموال عمومی تکلیفی به تقدیم دادخواست ندارد؛ مگر در مواردی مانند تبصره 1، الحاقی به بند د ماده 2 قانون اصلاحی از مواد قانون سازمان بازرسی کل کشور که دادستان مکلف شده است بدون پرداخت هزینه دادرسی اقدام به تقدیم دادخواست نماید.
نظر اکثریت
الف- هرچند که در ماده 598 قانون مجازات اسلامی تعزیرات، به جبران خسارت وارده تصریح شده است. لکن جبران خسارت، به عنوان مجازات محکوم‌علیه (متهم) نبوده، بلکه جبران خسارت، به‌عنوان ضرر و زیان ناشی از جرم بوده و طبق مواد 14 و 15 قانون آیین دادرسی کیفری، منوط به تقدیم دادخواست حقوقی می‌باشد.
ب- با عنایت به بند ج دستورالعمل نحوه مقابله با ترک وظایف قانونی مدیران و کارمندان و پیشگیری از آن، در صورتی که دستگاه اجرایی ظرف مهلت متعارف اقدام لازم جهت اقامه دعوی به عمل نیاورد، دادستان بدون پرداخت هزینه دادرسی، جبران خسارت را از دادگاه صالح تقاضا می‌نماید.
نظر اقلیت
الف- با عنایت به اینکه در ماده 598 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) صراحتاً به جبران خسارت تصریح شده و ذکر شده که علاوه بر جبران خسارت وارده و... به شلاق محکوم می‌شود لذا جبران خسارت به‌عنوان مجازات محکوم‌علیه می‌بایست حتی بدون تقدیم دادخواست در دادنامه ذکر و متهم به آن محکوم گردد.