صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/03/26
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر شیراز
موضوع
تکلیف بازپرس در صورت بستری متهم قبل از تفهیم اتهام در بیمارستان
پرسش
در پرونده‌ای با موضوع منازعه منتهی به ضرب و جرح، پس از وقوع درگیری یکی از متهمین پرونده که جزء مصدومین درگیری نیز می‌باشد، جهت درمان در بیمارستان بستری می‌شود. چنانچه عملیات درمان متهم موردنظر بیش از 24 ساعت طول بکشد و ظرف مدت 24 ساعت ترخیص نشود، بازپرس با چه تکلیفی مواجه می‌باشد؟
نظر هیات عالی
آنچه مسلم است در ماده 189 ق.آ.د.ک برای تحت نظر قرار دادن متهم مهلت 24 ساعت تعیین شده و مازاد آن فاقد هرگونه توجیه قانونی است. در صورتی که متهم تحت نظر قرار داده شده درمان وی بیش از مهلت مرقوم باشد، بازپرس مکلف است در محل درمان وی حاضر شود و اتهامات را به وی تفهیم و تصمیم مقتضی در خصوص آزادی وی و یا صدور قرار تامین اتخاذ نماید.
نظر اکثریت
در فرض سوال بازپرس می‌تواند دستور بستری بودن متهم به‌صورت تحت‌الحفظ را صادر نماید و تا زمانی که متهم از بیمارستان ترخیص نشود، نیاز به تحقیق از متهم و تفهیم اتهام به وی نمی‌باشد و با توجه به اینکه مدت درمان و بستری بودن متهم، جزء مدت بازداشت وی محسوب نمی‌شود؛ درنتیجه رعایت مهلت مذکور در ماده 189 قانون آیین دادرسی کیفری نیز ضروری نمی‌باشد. درواقع وقتی متهم بستری باشد، اساساً امکان تحقیق از وی وجود ندارد و حتی اگر از وی تحقیق شود و تفهیم اتهام صورت گیرد، در صورت صدور قرار تامین و عجز متهم از تودیع تامین، امکان معرفی وی به بازداشتگاه وجود ندارد؛ فلذا در این حالت بهترین اقدام آن است که متهم در بیمارستان بستری باشد و جهت جلوگیری از فرار و مخفی شدن وی، مامورین انتظامی در این مدت مراقب او باشند و پس از ترخیص فوراً به دادسرا اعزام گردد و در صورت ترخیص شدن در خارج از وقت اداری، نزد قاضی کشیک دادسرا اعزام شود.
نظر اقلیت
در فرض مذکور چنانچه درمان متهم بیش از 24 ساعت طول بکشد، باید با توجه به ماده 187 قانون آیین دادرسی کیفری، بازپرس در محل درمان وی حاضر شود و چنانچه متهم هوشیاری و قدرت تکلم داشته باشد، اتهامات متهم را به وی تفهیم و از وی تحقیق نماید و در مورد متهم تصمیم مقتضی، مبنی بر آزادی بلاقید وی و یا صدور قرار تامین اتخاذ نماید، چراکه در ماده 189 قانون آیین دادرسی کیفری، برای تحت نظر قرار دادن متهم، مهلت 24 ساعت تعیین شده است و بیش از مدت مذکور امکان تحت نظر قرار دادن متهم، بدون تفهیم اتهام و صدور قرار تامین وجود ندارد. در ماده 46 قانون آیین دادرسی نیز که در خصوص جرایم مشهود می‌باشد، از تحت نظر گاه صحبت نشده، بلکه ماده اشاره به تحت نظر بودن دارد، که مکان آن ممکن است تحت نظر گاه یا بیمارستان یا هر مکان دیگری باشد و درهرحال مدت این تحت نظر بودن حداکثر 24 ساعت هست و بیش از آن امکان تحت نظر داشتن متهم وجود ندارد.
نظر ابرازی
چنانچه اتهام متهم از جرایم مهم باشد، در این صورت بازپرس باید با حضور در محلِ بستری بودن متهم، تحقیق از متهم و تفهیم اتهام و سایر اقدامات قانونی را انجام می دهد؛ ولی چنانچه اتهامات غیر مهم باشد، نیازی به تحت نظر بودن متهم و یا تحقیق فوری از وی وجود ندارد و پس از ترخیص متهم از بیمارستان، دادسرا نسبت به احضار متهم و تحقیق از وی اقدام خواهد نمود.