صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1401/03/26
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر ساری
موضوع
مسئولیت شهرداری در قراردادهای شفاهی
پرسش
آیا تمام قراردادهای شهرداری الزاماً می‌بایست کتبی باشد؟ در صورت انعقاد عقد به صورت شفاهی، آیا شهرداری مسئولیت قراردادی دارد؟
نظر هیات عالی
در فرض سوال، به استناد بند 3 ماده 45 قانون شهرداریها و بندهای 1 تا 4 آیین‌نامه معاملات شهرداریها، اصل بر کتبی و تشریفاتی بودن قراردادهای شهرداریها می‌باشد؛ مگر در مواردی که موضوع قرارداد از اهمیت کمتری برخوردار باشد و قانون‌گذار تصریح و تاکید به تنظیم قرارداد کتبی ننموده و یا ترک تشریفات مزایده و... را تجویز نموده باشد که در این صورت قرارداد شفاهی نیز معتبر است.
نظر اکثریت
با تکیه بر استدلال‌های ذیل، قراردادهای منعقد شده توسط شهرداری باید کتبی باشد:
1) در قراردادها باید مدت و مبلغ قید شود و این امر در قراردادهای اداری که توسط مراجع نظارتی باید مورد ارزیابی قرار گیرد، انکارناپذیر است.
2) اگر قرارداد کتبی نباشد امکان احراز صلاحیت یا عدم صلاحیت مقام دستوردهنده وجود ندارد.
3) قراردادهای اداری برخلاف قراردادهای خصوصی، متضمن منفعت عمومی است؛ بنابراین حفظ بیت‌المال و حقوق عامه ایجاب می‌کند تا به نحو روشن، دقیق و قابل سنجش قرارداد تنظیم شود.
4) اصل بر علم افراد جامعه به مقررات قانونی است؛ بنابراین اگر فردی به دستور شفاهی نماینده، اقدامی انجام دهد طبق قاعده اقدام، ضمانی بر دیگران نیست. نهایتاً مسئولی که به صورت شفاهی اذن به انجام این کار داده، راساً از باب استیفاء مسئول خواهد بود.
5) مواد 2، 3 و 4 آیین‌نامه مالی شهرداریها اصلاحی 1390، بند 3 ماده 45 قانون شهرداریها و اعمال حق موضوع ماده 2 قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات نیز موید این استدلال است.
نظر اقلیت
اصل بر رضایی بودن عقود است و عقد با ایجاب و قبول واقع می‌شود و جز در موارد مصرحه قانونی، لزومی به انعقاد کتبی قرارداد نیست.