صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/10/24
برگزار شده توسط: استان تهران/ شهر لواسان
موضوع
بررسی معرفی مال از جانب ثالث جهت صدور دستور موقت
پرسش
به موجب مواد 319 و 493 و 424 از قانون آیین دادرسی مدنی متقاضی دستور موقت و خواهان توقف اجرای رای باید برای جبران خسارت احتمالی تامین مناسب بسپارد. حال آیا الف: شخصی غیر از خواهان می‌تواند اموال خود را به عنوان ثالث جهت تودیع خسارت احتمالی معرفی کند؟
ب: در فرض پذیرش در دعوای جبران خسارت که بعد از صدور حکم بر بی‌حقی متقاضی مطرح می‌گردد، دعوی مطالبه خسارت به طرفیت چه کسی مطرح می‌شود؟
نظر هیات عالی
به نظر می‌رسد اولاً؛ تودیع مال از جانب ثالث برای صدور دستور موقت منعی ندارد زیرا با وجود جواز پرداخت اصل دین از جانب ثالث به‌طور اولی موضوع مطروحه فاقد اشکال است. ثانیاً؛ دعوی مطالبه خسارت می‌باید به طرفیت خواهان قبلی دستور موقت مطرح گردد زیرا ثالث صرفاً به نمایندگی و از طرف او نسبت به ایداع خسارت اقدام نموده است.
نظر اکثریت
قید خواهان در مواد مذکور قید غالب است؛ لذا شخص ثالث نیز می‌تواند با موافقت متقاضی، ملک و مال خود را در جهت جبران خسارت احتمالی به تامین دادگاه بسپارد.
فلسفه تودیع خسارت احتمالی این است که اگر متقاضی دستور موقت و قرار توقف اجرای رای، محکوم به جبران خسارت شد، از مال تودیع شده جبران خسارت گردد. ثالث نیز به این نیت مال خود را جهت تودیع خسارت احتمالی معرفی می‌کند که اگر در اجرای دستور موقت متقاضی دستور موقت محکوم به جبران خسارت شد از مال وی جبران خسارت گردد. از طرفی دعوای جبران خسارت که از سوی خواهان مطرح می‌گردد دعوای مسئولیت مدنی است که در آن باید ورود ضرر، رابطه سبب و فعل زیانبار اثبات گردد که در فرض سوال آن که باعث ورود خسارت به اموال خواهان شده است متقاضی دستور موقت است که درخواست نموده و صرفاً ثالث معرفی‌کننده مال بوده است. لذا در دعوی جبران خسارت باید متقاضی دستور موقت محکوم به جبران خسارت گردد و در رای قید گردد و خسارت باید از مال معرفی شده وصول گردد و نسبت به مازاد ارزش تامین از اموال متقاضی دستور موقت وصول گردد. در خصوص ثالث نیز به علت عدم توجه دعوا و فقدان رابطه سببیت در ورود ضرر قرار رد دعوا صادر گردد.
نظر اقلیت
قانون‌گذار در قانون تصریح کرده متقاضی و خواهان باید تامین بسپارد؛ لذا شخص ثالث به جای متقاضی نمی‌تواند مال خود را در جهت تامین به دادگاه بسپارد چراکه جبران خسارت نیز باید از مال خواهان صورت گیرد تا وی از عواقب اجرای قرار دستور موقت آگاه باشد.
در دعوای جبران خسارت با لحاظ این که ثالث با معرفی مال خود اعلام و اقرار نموده که جبران خسارت از مال وی صورت گیرد به تبع رابطه سببی از متقاضی دستور به وی منتقل می‌گردد چراکه اگر وی مال خود را تودیع نکرده بود، دستور موقت نیز صادر نمی‌گردید. در نتیجه برای جبران خسارت از مال وی نیز نمی‌توان بدون محکومیت وی، خسارات را از مال معرفی شده وصول نمود. لذا در دعوای جبران خسارت، ثالث محکوم به جبران خسارت می‌گردد و به تبع خسارت نیز از مال معرفی شده وصول می‌گردد. در صورتی‌که خسارتی بیش از تامین سپرده شده به خواهان وارد شده باشد، نسبت به مازاد، متقاضی دستور موقت باید جبران خسارت کند.