تاریخ نظریه: 1401/09/28
شماره نظریه: 7/1401/945
شماره پرونده: 1401-127-945 ح
استعلام:
در صورتی که شخص متوفی مجهول‌الوارث باشد و برای دعوای الزام به تنظیم سند رسمی به عنوان خوانده باید طرف دعوا قرار گیرد و اطلاعاتی از ورثه وی در ثبت احوال نباشد، وظیفه خواهان برای رعایت اصل تناظر و حضور ورثه احتمالی شخص متوفی چیست؟
توضیح آن‌که، برخی معتقدند که دعوا باید به طرفیت دادستان مطرح شود و برخی بر این عقیده‌اند که نیاز به طرح دعوا به طرفیت شخص خاصی نیست و در مقابل عده‌ای به این عقیده‌اند که از آن‌جا که این اموال مرتبط با مجهول‌المالک است، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) به‌عنوان قائم‌مقام (بایع متوفی و خوانده) تلقی می‌شود و دعوا باید به طرفیت این ستاد مطرح شود؛ خواهشمند است در این خصوص اعلام نظر فرمایید.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در فرض سوال که وراث متوفی معلوم نیست (مجهول‌الوارث)، ابتدا باید در اجرای ماده 327 قانون امور حسبی مصوب 1319 از دادگاه صالح درخواست تعیین مدیر ترکه شود. چنانچه مدیر ترکه برابر ماده 334 این قانون ادعای خریدار را با ادله ابرازی و سوابق امر منطبق بداند، با رعایت مقررات مربوط از جمله ماده 336 قانون یادشده، در مقام ادای دیون متوفی وفق مقررات نسبت به انجام این تعهد اقدام و در فرض سوال سند رسمی انتقال ملک را تنظیم میکند و در غیر این صورت، خریدار وفق ملاک ماده 238 قانون یادشده به طرفیت مدیر ترکه اقامه دعوا میکند.