تاریخ نظریه: 1402/03/15
شماره نظریه: 7/1402/154
شماره پرونده: 1402-168-154ک
استعلام:
مطابق ماده 228 قانون آیین دادرسی کیفری «کفیل یا وثیقه‌گذار در هر مرحله از تحقیقات و رسیدگی با معرفی و تحویل متهم می‌تواند حسب مورد رفع مسئولیت یا آزادی وثیقه خود را از مرجعی که پرونده در آنجا مطرح است درخواست نماید...». حال سوال اینجاست که آیا مطابق این ماده امکان معرفی کفیل یا وثیقه‌گذار دیگری بدون حضور متهم وجود دارد؟ به عبارتی ابتدا کفیل یا وثیقه‌گذار رفع مسئولیت و آزادی وثیقه خود را از دادگاه درخواست می‌کنند و دادگاه مربوطه بدون حضور متهم ابتدائاً مراتب قبولی کفالت یا وثیقه جدید را می‌پذیرد و سپس از قرار کفالت یا وثیقه قبلی رفع اثر می‌کند.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
با عنایت به ماده 508 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 کفیل یا وثیقه‌گذار می‌تواند درخواست تغییر کفیل یا وثیقه‌گذار و یا جایگزینی وثیقه را از مقام قضایی درخواست کند و با لحاظ ماده 229 همان قانون، چنان‌چه حضور متهم در موقع درخواست (تحقیقات، دادرسی یا اجرای حکم) ضرورت نداشته باشد و مقام قضایی ملائت کفیل جدید را احراز کند یا وثیقه جایگزین معادل وثیقه قبلی باشد، با توجه به مواد 221 و 223 و 224 قانون یاد‌شده اقدامات لازم معمول و نسبت به صدور قرار قبولی کفالت یا وثیقه اقدام و از قرار قبولی کفالت و وثیقه سابق‌الصدور رفع اثر می‌نماید و در این صورت ضرورتی به حضور متهم نیست.