صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1388/03/01
برگزار شده توسط: استان اصفهان/ شهر اصفهان
موضوع
ملاک محاسبه ارزش محکومٌ‌به در زمان تأدیه و چگونگی مطالبه مابقی مبلغ
پرسش
در صورتی‌که عین به وجه رایج تبدیل شده باشد و در قبال آن ملکی از محکومٌ‌علیه توقیف و به مزایده گذاشته شود و در این فاصله عین تغییر یافته باشد، الف: آیا باید معادل ارزش عین به قیمت اولیه کارشناسی شده پرداخت شود یا قیمت زمان تحویل؟ ب: آیا مطالبه مابقی مبلغ نیاز به تقدیم دادخواست جداگانه دارد؟
نظر هیئت عالی
نشست قضایی (5) مدنی: الف: آنچه از متن سوال استنباط می‌شود این است که تبدیل عین به وجه رایج صرفاً در قبال توقیف ملکی از محکومٌ‌علیه بوده است؛ بنابراین، با توجه به این‌که خواسته، عین می‌باشد نه بهای آن، لذا ارزش عین در زمان پرداخت ملاک عمل می‌باشد و با توجه به این‌که محکومٌ‌به در فرض سوال سکه طلا است و چنان‌چه سابقاً و به دلیل عدم دسترسی به محکومٌ‌به اموال دیگری در ازای آن توقیف شده باشد این امر صرفاً در جهت امکان اجرای رأی و پرداخت محکومٌ‌به است و ملاک محاسبه ارزش آن در زمان تأدیه خواهد بود.
ب: موضوع نیاز به طرح دادخواست دیگری نداشته و در لحظه اجرا به نرخ روز محاسبه می‌شود. لذا نظر اکثریت: مورد تأیید است.
نظر اکثریت
الف: چنان‌چه محکومٌ‌به عین کلی (مانند سکه) باشد، با عنایت به نوسان روزانه قیمت سکه بعد از استعلام قیمت جدید در زمان تحویل معادل وجه آن از مال توقیف شده باید به محکومٌ‌له پرداخت گردد و با توجه به این‌که عرف حاکم بر معاملات سکه و طلا استعلام قیمت روزانه است، تبصره ماده 19 قانون کانون کارشناسان رسمی دادگستری مبنی بر این‌که نظر کارشناسی تا شش ماه از تاریخ صدور معتبر است؛ ارتباطی به بهای سکه ندارد.
ب: چنان‌چه مبنای اجرای حکم استعلام قیمت چند ماه قبل باشد و این مبلغ با بهای سکه در زمان تحویل مال تفاوت داشته باشد، دایره اجرا رأساً نسبت به محاسبه مابه‌التفاوت قیمت اقدام و از مال توقیف شده یا سایر اموال محکومٌ‌علیه آن را پرداخت می‌نماید و نیاز به تقدیم دادخواست جدید نیست.
نظر اقلیت
با توجه به این‌که یک بار معادل‌سازی انجام پذیرفته و تبصره ماده 19 قانون کارشناسان رسمی دادگستری نیز حاکم بر موضوع است، افزایش قیمت موثر نیست و این ادعا نباید پذیرفته شود.