تاریخ نظریه: 1395/08/08
شماره نظریه: 7/95/1864
شماره پرونده: 1328-10/16-95
استعلام:
شخص الف به عنوان خواهان و زیان دیده دادخواستی را علیه شخص ب مالک خودرو و شخص ج متصرف خودرو و راننده مقصر حادثه مبنی بر مطالبه خسارت به صورت تضامنی مطرح می‌نماید مالک خودرو از ارائه بیمه نامه خودرو امتناع می‌نماید و نظر به اینکه برابر ماده 2 قانون بیمه اجباری خسارت وارد شده به شخص ثالث مصوب 20/2/95 کلیه دارندگان وسیله نقلیه مکلفند وسایل نقلیه خود را در قبال خسارات بدنی و مالی که در اثر حوادث وسایل نقلیه مذکور به اشخاص ثالث وارد می‌شود به مقدار حداقل قانونی بیمه نمایند و طبق تبصره یک ماده مذکور دارنده از نظر قانونی اعم از مالک و یا متصرف وسیله نقلیه می‌باشد و نیز طبق تبصره دو ماده مذکور مسئوولیت دارنده در تحصیل بیمه نامه مانع از مسئوولیت شخص مسبب حادثه نمی‌باشد لذا در این خصوص:
الف- آیا دادگاه می‌تواند هم مالک خودرو هم راننده مقصر حادثه را به پرداخت خسارات وارده به وسیله نقلیه زیان دیده محکوم نماید؟
ب- در صورت امکان آیا مسئوولیت آنان مشترک می‌باشد یا تضامنی./ع
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
مستنبط از قانون بیمه اجباری خسارت وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب 1395 به ویژه تبصره 2 ماده 2 آن قانون و اصول حقوقی اصولاً کسی که وقوع حادثه و زیان منتسب به فعل او باشد مسئول جبران خسارت می‌باشد و همانطور که از تبصره فوق برداشت می‌شود مسئولیت جبران خسارت متوجه کسی است که حادثه منسوب به فعل یا ترک فعل او است و مسئولیت دارنده وسیله نقلیه راجع به تحصیل بیمه نامه موضوع قانون یاد شده می‌باشد نه این که وی مسئول پرداخت خسارت وارد شده در اثر فعل یا ترک فعل راننده مسبب حادثه باشد بنابراین در فرض استعلام مسئولیت جبران خسارات وارد شده به شخص ثالث متوجه راننده مقصر حادثه می‌باشد نه مالک خودرو ولی به هر حال خسارت از محل بیمه نامه وسیله نقلیه مسبب حادثه پرداخت خواهد شد که با این وصف مسئولیت پرداخت خسارات از سوی مالک و راننده به نحوه تضامنی یا مشترک منتفی می‌باشد. زیرا مسئولیت فقط متوجه شخصی است که حادثه منتسب به فعل یا ترک فعل او است./