صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1396/11/12
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر شیراز
موضوع
امکان جلب متهم در صورت عدم حضور وی علیرغم وجود کفیل یا وثیقه گذار
پرسش
متهم در مرحله تحقیقات مقدماتی با قرار قبولی کفالت یا وثیقه آزاد شده است، در ادامه روند تحقیقات، حضور متهم جهت تحقیقات ضروری می‌باشد؛ ولیکن متهم علی رغم احضار حاضر نشده است، با توجه به عدم حضور متهم وفق ماده 230 قانون آیین دادرسی کیفری به کفیل یا وثیقه گذار وی جهت حاضر نمودن متهم اخطارشده است. حال با عنایت به مراتب فوق، آیا بازپرس می‌تواند به محض عدم حضور متهم نسبت به جلب وی اقدام نماید یا اینکه باید صبر کند تا یک ماه از تاریخ ابلاغ به کفیل یا وثیقه بگذرد و پس از آن در خصوص جلب متهم اقدام نماید؟ نظرات خود را مستدلاً بیان فرمایید.
نظر هیئت عالی
در صورتی که متهم دارای کفیل یا وثیقه گذار است و به رغم احضار در دادسرا حاضر نشود، باید به کفیل یا وثیقه گذار اخطار شود تا وی را ظرف مهلت مقرر قانونی تحویل نماید. با این حال اصل سرعت در انجام تحقیقات مقدماتی و ملاک ماده 345 قانون فوق الذکر ایجاب می‌نماید، هرگاه بازپرس حضور متهم را در روز و ساعت معین لازم بداند و یا به علت دیگری تاخیر در حضور وی را منافی انجام سریع تحقیقات یا موجب اختلال در روند آن بداند، با قید این ضرورت، نتیجه عدم حضور جلب خواهد بود لذا علاوه بر اخطار به کفیل یا وثیقه گذار می‌تواند دستور جلب متهم را نیز همزمان صادر نماید.
نظر اکثریت
به محض عدم حضور متهم و عدم ارائه عذر موجه امکان جلب وی وجود دارد و تعیین مهلت 30 روزه توسط قانونگذار صرفاً در خصوص تعهدات وثیقه گذار یا کفیل می‌باشد و تا اتمام مهلت مذکور امکان ضبط وثیقه وجود ندارد، ولی در خصوص جلب متهم طی شدن مهلت 30 روزه لازم نمی‌باشد؛ کما اینکه وحدت ملاک ماده 500 قانون آیین دادرسی کیفری نیز موید این معنا می‌باشد.
نظر اقلیت
وقتی که متهم کفیل معرفی می کند یا وثیقه تودیع می کند فرایند حضور وی در محاکم باید از طریق کفیل یا وثیقه گذار سپری شود و در فرض سوال لازم است بدواً متهم احضار و در صورت عدم حضور از طریق کفیل یا وثیقه گذار احضار گردد و چنانچه ظرف مدت یک ماه کفیل یا وثیقه گذار قادر به معرفی وی نباشد آن زمان ضمن طی تشریفات قانونی برای ضبط وجه الکفاله یا وجه الوثاقه دستور جلب متهم نیز صادر شود.