صلاحیت عام محاکم و عالی بودن درجه آن نسبت به شورای حل اختلاف

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1383/03/10
برگزار شده توسط: استان مرکزی/ شهر اراک

موضوع

صلاحیت عام محاکم و عالی بودن درجه آن نسبت به شورای حل اختلاف

پرسش

الف) اگر دادگاه به صلاحیت شورای حل اختلاف قرار عدم صلاحیت صادر کند و شورا نیز خود را صالح به رسیدگی نداند، مرجع حل اختلاف کیست؟ب) به استناد بند (2) قسمت (الف) ماده 7 آییننامه اجرایی ماده 189 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی... دعوای خلع ید در صورتی که اصل مالکیت محل اختلاف نباشد در صلاحیت شوراست. با این فرض در بدو تقدیم دادخواست احراز اختلاف و یا عدم اختلاف در مالکیت چگونه متصور می‌باشد؟ (با توجه به اینکه غالباً اختلاف در مالکیت جزو دعوای خلع ید است.)

نظر هیئت عالی

الف) با اتخاذ وحدت ملاک از ماده 30 قانون آیین دادرسی مدنی و نظر به موقعیت قانونی و درجه دادگاه عمومی نسبت به شورای حل اختلاف، فرض تحقق اختلاف منتفی بوده، نظر مرجع عالی برای شورای حل اختلاف لازم‌الاتباع است.
ب) مطابق شق دوم از بند (الف) ماده 7 آیین‌نامه اجرایی ماده 189 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، دعوای خلع ید از اموال غیرمنقول در صورتی که اصل مالکیت محل اختلاف نباشد در صلاحیت رسیدگی شورای حل اختلاف است. چون اختلاف در مالکیت در جریان رسیدگی حادث می‌شود، در بدو زمان تقدیم دادخواست دعوای خلع ید قابل پیش‌بینی نیست. پس از حدوث اختلاف در مالکیت، موضوع در صلاحیت محکمه عمومی صالحه است و شورای حل اختلاف مکلف است از خود نفی صلاحیت کند.

نظر اتفاقی

نظر به اینکه در موضوع نص خاصی وجود نداشت همکاران به جمع‌بندی خاصی دست نیافتند و موضوع از اداره حقوقی قوه قضاییه استعلام شد.