جرم انگاری بزه چک پرداخت نشدنی با توجه به درج تاریخ مقدم بر تاریخ صدور چک

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/02/04
برگزار شده توسط: استان سمنان/ شهر سمنان

موضوع

جرم انگاری بزه چک پرداخت نشدنی با توجه به درج تاریخ مقدم بر تاریخ صدور چک

پرسش

اگر ثابت شود صادر کننده چک، تاریخی مقدم بر تاریخ صدور در چک نوشته است آیا صدور چنین چکی صرف نظر از تقدم در تاریخ، با عنوان مجرمانه چک پرداخت نشدنی قابل تعقیب است؟

نظر هیات عالی

در فرض سوال اگر در تاریخ واقعی صدور چک پول در حساب بوده است در این صورت بزه چک بلا محل صورت نگرفته است ولی اگر در تاریخ واقعی صدور چک وجهی در حساب نداشته است مشمول بزه صدور چک بلامحل می‌گردد. نظریه شماره 7/7429 - 15/10/82 اداره حقوقی نیز با این نظریه انطباق دارد؛ در نتیجه نظریه اقلیت تائید می‌گردد.

نظر اکثریت

نظر به آنکه به موجب ماده 3 قانون صدور چک، چک باید در تاریخ مندرج در آن معادل مبلغ مذکور در بانک محال علیه وجه نقد داشته باشد و به موجب ماده 3 مکرر چک فقط در تاریخ مندرج در آن یا پس از آن یا پس از تاریخ مذکور قابل پرداخت خواهد بود در صورتی که ثابت گردد صادر کننده تاریخی مقدم بر تاریخ صدور چک را در چک درج نموده است به لحاظ اینکه امکان این وجود ندارد که در تاریخ گذشته چک وصول گردد و بر اساس ماده 311 قانون صدور چک درج تاریخ در چک از شرایط ضروری آن محسوب می‌شود و از طرفی عدم درج تاریخ واقعی زمان پرداخت چک نیز باعث بی اثر بودن تاریخ مندرج در آن می‌شود (چرا که یکی از مصادیق جرم جعل درج تاریخی مقدم بر تاریخ سند می‌باشد (ماده 523 قانون مجازات اسلامی تعزیرات) و نهایتاً بدون تاریخ بودن آن می‌شود که دیگر اعتبار و امتیاز چک را ندارد بنابراین با لحاظ بند ه ماده 13 قانون صدور چک قابل تعقیب کیفری نمی‌باشد.

نظر اقلیت

نظر به آنکه تاریخ صدور چک تاریخی است که در چک قید شده است و در قانون نیامده است اگر تاریخ چک غیر واقعی باشد این چک اعتبار و امتیازی ندارد و بنابراین حتی در فرض سوال چون این چک دارای تاریخ است و در زمان صدور واقعی نیز قابل پرداخت است و این مسئله با هیچ یک از موارد مندرج در ماده 13 قانون صدور چک نیز انطباقی ندارد با استناد به مفهوم مخالف ماده 13 قانون مزبور این چک قابل تعقیب کیفری خواهد بود.