صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/12/11
برگزار شده توسط: استان یزد/ شهر یزد
موضوع
مطالبه غرامت از کارشناس
پرسش
در یک عقد بیع، خریدار مالی را به اعتبار نظر کارشناس به چند برابر قیمت واقعی خریداری می‌کند و به جای اعلام فسخ معامله به جهت خیار غبن، مبادرت به طرح شکایت علیه کارشناس به لحاظ اعلام قیمت خلاف واقع می‌نماید و النهایه محکومیت قطعی کارشناس صادر می‌گردد؛ آیا خریدار که معامله را فسخ نکرده و قانوناً حق مطالبه تفاوت قیمت از فروشنده را ندارد، می‌تواند از کارشناس مطالبه غرامت (که شامل تفاوت قیمت هم می‌شود)، بنماید؟
نظر هیات عالی
اولاً؛ با توجه به محکومیت کیفری کارشناس، طرح دعوی مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم امکان‌پذیر می‌باشد. ثانیاً؛ اصولا در مطالبه ضرر با رعایت ارکان مسئولیت مدنی و در صورت اثبات آن شامل اثبات اصل ضرر، فعل زیان‌بار، رابطه سببیت و غیره طرح دعوی امکان دارد.
نظر اکثریت
با عنایت به اینکه مطابق ماده 267 قانون آیین دادرسی مدنی، چنانچه تخلف کارشناس سبب اصلی ورود خسارت باشد؛ متضرر می‌تواند از کارشناس مطالبه خسارت نماید البته در مورد مطالبه خسارت، لازم است ارکان مسئولیت مدنی از جمله رابطه سببیت مستقیم بین ورود ضرر و فعل کارشناس وجود داشته باشد. این در حالی است که در فرض سوال، نظریه کارشناس، سبب اصلی ورود زیان نیست چراکه صرف اعلام نظر موجب ورود خسارت نشده است و خریدار می‌تواند از نظرات کارشناسان دیگر نیز استفاده کند و نظریه کارشناسی صرفاً حالت پیشنهاد داشته و برای خریدار الزام‌آور نبوده است، مضافاً اینکه آنچه قانوناً برای خریدار جهت جبران خسارت پیش‌بینی شده اعمال خیار غبن و فسخ معامله است نه جبران خسارت توسط کارشناس.
نظر اقلیت
با توجه به محکومیت کیفری کارشناس و ضرورت تبعیت دادگاه حقوقی از آرای کیفری و احراز تقصیر کارشناس در اظهار نظر، سوء نیت کارشناس محرز بوده و رابطه سببیت بین نظریه کارشناسی و ورود خسارت نیز مسلم است و لذا به استناد مواد 3 و 2 قانون مسئولیت مدنی، کارشناس مسئول جبران خسارت وارده به خریدار از جمله مابه‌التفاوت قیمت واقعی و کارشناسی می‌باشد.