صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1384/10/10
برگزار شده توسط: استان چهار محال و بختیاری/ شهر شهرکرد
موضوع
اثر تنفیذ قولنامه یا تایید سند عادی در تقسیم ماترک
پرسش
یکی از وراث درخواست تقسیم ماترک می‌کند. ماترک یک قطعه زمین بوده است. زمین به فروش می‌رسد و سهم خواهان حدود یک میلیون تومان می‌شود. برادر دیگر دادخواست تنفیذ قولنامه و مالکیت می‌دهد و دادگاه نیز رأی به تنفیذ معامله می‌دهد و این رأی قطعی می‌شود، آیا تنفیذ معامله مثبت بازگشت پول دریافتی خواهان تقسیم ماترک است؟
نظر هیئت عالی
نشست قضایی (1) مدنی: با تذکر این‌که اساساً دعوایی تحت عنوان تنفیذ قولنامه یا تأیید سند معامله عادی، فی‌نفسه مملک نیست و چنین دعاوی در قالب قانونی خاص خود قابل استماع است از قبیل دعاوی راجع به تبصره 6 قانون اراضی شهری و تبصره 7 قانون زمین شهری و قانون نحوه صدور اسناد مالکیت املاکی که اسناد ثبتی آن‌ها در اثر جنگ یا حوادث غیرمترقبه‌ای مانند زلزله و از بین رفته‌اند، در فرض اثبات دعوای مالکیت، دارنده سند عادی می‌تواند به استناد قرارداد خود، بهای زمین فروخته شده را مطالبه کند. دادگاه پس از رسیدگی به صحت و اصالت سند عادی، چنان‌چه دارنده سند عادی قولنامه، مداخله‌ای در فروش ماترک نداشته و یا رأی صادره راجع به فروش نسبت به وی غیابی بوده باشد با طرح دعوای مقتضی، استرداد وجه سهمی محکومٌ‌له تقسیم ماترک را می‌تواند خواستار شود.
نظر اتفاقی
با تنفیذ معامله به نوعی مشخص شده است مالی که به فروش رسیده جزو ماترک نبوده و مال شخصی خواهان تنفیذ بوده است. بنابراین، مطالبه وجه حاصل از فروش قطعه زمین خودش اشکالی ندارد و می‌تواند مثبت بازگشت پول دریافتی ورثه باشد.