جلب یا احضار متهم جهت اعمال مجازات های جایگزین حبس

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/01/29
برگزار شده توسط: استان خراسان رضوی/ شهر نقاب

موضوع

جلب یا احضار متهم جهت اعمال مجازات های جایگزین حبس

پرسش

برای اجرای مجازات جایگزین حبس باید محکوم علیه را برای تفهیم مجازات جایگزین حبس جلب نمود و یا اینکه صرف احضار محکوم علیه کفایت می کند و چنانچه محکوم علیه در اجرای احکام حاضر نگردید و مهلت اعطایی در رای برای اجرای جایگزین حبس منقضی گردید، محکوم علیه را می توان برای اجرای مجازات حبس جلب نمود؟

نظر هیئت عالی

نظریه اکثریت قضات محترم دادگستری شهرستان نقاب استان خراسان رضوی موجه و مورد تأیید است. ضمناً اضافه می‌گردد که اعمال مجازات حبس در خصوص محکومان به مجازات جایگزین حبس منوط به تحقق شرایط مقرر در مواد قانونی مربوطه نظیر ماده 70 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و نیز (ترتیبات مقرر در) ماده 529 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 است و لذا صرف احضار محکوم علیه از سوی قاضی اجرای احکام کیفری و عدم حضور محکوم علیه برای اجرای مجازات حبس وی کفایت نمی کند.

نظر اکثریت

با توجه به اینکه اولا مجازات جایگزین حبس نیز مانند سایر مجازاتها (جزای نقدی، شلاق،...) می بایست به مرحله اجرا درآید و اجرای آن وفق نص ماده 500 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 مستلزم احضار محکوم علیه و در صورت عدم حضور جلب وی می‌باشد، نیاز به جلب محکوم علیه می‌باشد. ثانیا چنانچه ما محکوم علیه را جلب ننماییم و مفاد رای و مجازات جایگزین به وی تبیین نگردد و مهلت در نظر گرفته شده در رای برای انجام مجازات جایگزین منقضی شود، یک اجحاف بزرگ درحق محکوم علیه صورت گرفته و از حق انجام مجازات جایگزین محروم شده است. ثالثا در برخی موارد مانند انجام خدمات عمومی رایگان نیاز به صدور معرفی نامه از سوی اجرای احکام کیفری برای مرجع ذی ربط می‌باشد و چنانچه محکوم علیه جلب نگردیده و نامه تحویل وی نگردیده باشد، چطور می توان گفت که رای اجرا شده است. رابعا چنانچه این جلب محکوم علیه منجر به یک شب بازداشت وی گردد، مانند موردی که محکوم شبانه جلب گردد، بازداشت غیر قانونی تلقی نمی گردد چرا که در راستای اجرای حکم جلب شده است. خامسا فلسفه مجازات جایگزین جلوگیری از حبس افراد و مجرمین و اصلاح آنان است که چنانچه به احضار محکوم اکتفا گردد و مفاد رای به وی تفهیم نگردد و مراتب صورتجلسه نگردد این هدف عقیم می ماند.

نظر اقلیت

با توجه به تنقیح مناط از موارد تعلیقی که در این موارد محکوم فقط احضار می‌گردد و برای ثبت محکومیت تعلیقی و سایر موارد جلب نمی گردد در این مورد نیز نباید جلب صورت گیرد. ثانیا اگر محکوم برای مجازات جایگزین حبس جلب گردد ممکن است یک شب بازداشت بماند که این بازداشت غیر قانونی تلقی می‌گردد و مجاز نیست.