تکلیف دادگاه در صورت اعتراض به نظر کارشناس بدون ایداع هزینه کارشناسی مجدد

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1379/02/01
برگزار شده توسط: استان گیلان/ شهر رشت

موضوع

تکلیف دادگاه در صورت اعتراض به نظر کارشناس بدون ایداع هزینه کارشناسی مجدد

پرسش

چنانچه نظر کارشناس مورد اعتراض یک یا هر دو طرف دعوا واقع شود و دادگاه بنا به تقاضای معترض در مقام رسیدگی به اعتراض، موضوع را به کارشناس دیگر محول کند. لیکن به علت عدم ایداع دستمزد کارشناس، قرار کارشناسی اجرا نشود، آیا دادگاه حسب مورد باید قرار ابطال دادخواست بدهد و کارشناسی را از عداد دلایل خارج کند؟ یا اینکه میتواند بر اساس نظر کارشناس اول مبادرت به صدور رأی نماید؟

نظر هیئت عالی

در صورتی که به نظر کارشناس اعتراض شده و دادگاه کارشناس دیگری انتخاب کند، معترض مکلف است اجرت کارشناس را بپردازد در صورت عدم پرداخت و احراز ابلاغ به وی، اعتراض کان لم یکن است و دادگاه حسب مورد اظهارنظر میکند. در صورتی که نتواند اظهار نظر کند طبق قسمت اخیر ماده 259 قانون آیین دادرسی مدنی عمل مینماید.

نظر اکثریت

معیار در متابعت یا عدم متابعت از نظر کارشناس، موافقت یا عدم موافقت آن با اوضاع و احوال معلوم و مسلّم قضیه است که تشخیص این امر با دادگاه است. چنانچه تصمیم دادگاه مبنی بر ارجاع موضوع به کارشناس دیگر اعم از اینکه از ناحیه طرفین اعتراض شده یا نشده به علت آن بوده است که نظر کارشناس را مخالف اوضاع و احوال معلوم و محقق دانسته و لیکن کارشناسی مجدد به سبب عدم ایداع دستمزد صورت نپذیرد، دادگاه نمیتواند بر اساس نظر کارشناس اول مبادرت به صدور رأی کند و در این صورت دادگاه مبادرت به صدور قرار ابطال دادخواست میکند. ولی اگر ارجاع امر به کارشناس دیگر به دلیل مخالفت نظر کارشناس با اوضاع و احوال مسلّم قضیه نبوده بلکه در جهت رسیدگی اعتراض و کشف هر چه بیشتر واقعیت باشد، به طوری که اگر اعتراض نمیشد دادگاه میتوانست از نظر کارشناس تبعیت نماید، چنانچه دستمزد برای بار دوم ایداع نشود و قرار کارشناس اجرا نشود، تلقی این است که معترض با نسپردن حق الزحمه کارشناس در واقع از اعتراض خود عدول کرده و موجبی برای رسیدگی دادگاه به اعتراض باقی نمانده و مثل موردی است که نظر کارشناس مصون از تعرض مانده و به زعم دادگاه نیز ایرادی متوجه آن نیست.

نظر اقلیت

دادگاه در هر حال نمیتواند از نظر کارشناس اول تبعیت کند، زیرا وقتی دادگاه موضوع را به کارشناس دیگر یا هیأت کارشناس ارجاع نماید در واقع نظر کارشناس اول را مغایر با اوضاع و احوال معلوم و محقق قضیه و مخدوش دانسته است. حال که نظر کارشناس اول را نادرست تلقی کرده، نمیتواند رأی دهد. بنابراین، اگر دستمزد کارشناس ایداع نشود و کارشناسی به این علت انجام نگیرد دادگاه حسب مورد، قرار کارشناسی را از عداد دلایل خارج یا قرار ابطال دادخواست صادر میکند.