صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/02/04
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر کرد کوی
موضوع
پیگیری ادامه عملیات اجرایی توسط بقیه ورثه در صورت عدم پیگیری خواهان
پرسش
آقای الف دادخواستی به طرفیت آقایان ب، پ، د و... به خواسته تقسیم سهم‌الارث و تحویل آن تقدیم؛ که دادگاه پس از رسیدگی مبادرت به صدور رأی می‌نماید و سپس به درخواست خواهان اجرائیه صادر می‌شود: حال سوال این است که در صورت عدم پیگیری مشارالیه آیا بقیه ورثه می‌توانند ادامه عملیات اجرایی را از دادگاه درخواست نمایند یا خیر؟ در صورت انقضاء بیشتر از پنج سال آیا این تقاضا را می‌توانند داشته باشند یا خیر؟
نظر هیئت عالی
چنانچه حکم دادگاه مبنی بر تقسیم ترکه باشد، حکم اعلامی است و نیاز به صدور اجرائیه ندارد. ماده 325 ق.ا.ح مصرح در این امر است. قطع نظر از این موضوع در مواردی که اجرائیه صادر شده محکوم له (شخصی که خواهان دعوی بوده و به سود او حکم صادر شده) فقط درخواست تعقیب اجرائیه را دارد و لاغیر، ولو این که در حکم صادره برای بعض خواندگان نیز نفعی متصور باشد.
نظر اکثریت
اساساً دادخواست تقسیم سهم‌الارث یک دعوی ترافعی نمی‌باشد و تقسیم ترکه به نوعی تثبیت حق می‌باشد و به نوعی حکم دادگاه در این خصوص اعلام می‌نماید از حقی که بوده است ولی با حصه ی معین و بر اساس ماده‌ی 4 قانون آئین دادرسی مدنی نیازی به صدور اجرائیه نمی‌باشد؛ بلکه یک دادنامه‌ی اعلامی است و در صورتی اجرایی می‌گردد که شخص همراه با دادخواست تقسیم سهم‌الارث به نوعی دادخواست الزام به تحویل موضوع سهم‌الارث را هم بخواهد که در آن فرض دادگاه با تکلیف مواجه می‌شود و می‌بایست اجرائیه صادر شود.
نظر اقلیت
دعوی تقسیم سهم‌الارث یک دعوی ترافعی می‌باشد و استناد حرف خویش را به این نظریه‌ی مشورتی معطوف نموده‌اند به شماره 37/16/7 مورخه 92/8/25 که حکایت از آن دارد دعوی تقسیم ترکه از امور ترافعی می‌باشد و با تسلیم تقاضای هر یک از ورثه قابل طرح است و پس از صدور رأی بر تقسیم ترکه در مورد اجرای آن نیز هر یک از ورثه ذی‌نفع می‌باشند و می‌توانند اجرای آن را درخواست نمایند، حتی اگر خوانده محسوب شوند و در صورت انقضای بیش از 5 سال بر اساس اصل موصوف باید مجدد درخواست اجرائیه نمایند.