مرجع صالح جهت صدور قرار توقف عملیات اجرائی در خصوص چک

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/11/08
برگزار شده توسط: استان چهار محال و بختیاری/ شهر بروجن

موضوع

مرجع صالح جهت صدور قرار توقف عملیات اجرایی در خصوص چک

پرسش

در راستای ذیل ماده 23 قانون صدور چک مصوب سال 1357 و با اصلاحات1397، هرگاه صادر کننده یا قائم مقام قانونی اقدام به طرح شکایت کیفری تحت هر عنوان در خصوص چک(برای مثال خیانت در امانت یا کلاهبرداری) در دادسرا نماید و برای چک مذکور در اجرای احکام حقوقی اجراییه صادر شده باشد لذا مرجع صالح صدور قرار توقف عملیات اجرایی کدام مرجع میباشد(دادسرا یا دادگاه) ؟

نظر هیات عالی

نظریه اداره حقوقی قوه قضائیه به شماره 197 مورخ 99/4/9 به شرح زیر مورد تائید اعضا هیات عالی است؛ در فرض استعلام که صادر کننده چک یا قائم مقام قانونی او در دادسرا شکایت کیفری مبنی بر خیانت در امانت یا کلاهبرداری در خصوص چک مزبور مطرح کرده است و همزمان در اجرای احکام حقوقی در راستای ماده 23 اصلاحی (97/8/13) قانون صدور چک مصوب 1355 برای چک موضوع شکایت نیز اجراییه صادر شده است با عنایت به اینکه عبارات ظن قوی پیدا کند و از اجرای سند مذکور ضرر جبران ناپذیر وارد گردددر ماده 23 قانون صدور چک اصلاحی 1397/8/13 اموری است که باید توسط مرجع قضایی رسیدگی کننده احراز شود و اصولا این امر توسط مرجع قضایی صادر کننده اجراییه که در مقام رسیدگی به ادعاهای طرقین نمی‌باشد قابل احراز نیست، بنابراین مرجع قضایی صادر کننده قرار توقف عملیات اجرایی حسب مورد دادسرا، دادگاه کیفری یا دادگاه حقوقی است که به دعاوی مذکور رسیدگی می کند.

نظر اتفاقی

با توجه به استدلال های ذیل، نظر اکثریت این است که شخصِ مدعی حق باید در محاکم حقوقی دادخواست استرداد لاشه چک ارائه نماید و دادگاه رسیدگی کننده به موضوع، نسبت به صدور قرار توقف عملیات اجرایی اقدام نماید.
1- در صورتی که به طور مثال اجراییه در اجرای احکام مدنی بروجن صادر شده باشد و شخص در دادسرای عمومی و انقلاب اصفهان شکایت کلاهبرداری مطرح نموده باشد دادسرای اصفهان بر اساس کدام مستند قانونی اقدام به توقف عملیات اجرایی بروجن می‌نماید در حالی که حسب ماده 24 قانون اجرای احکام مدنی دادورز بعد از شروع به اجرا نمی تواند اجرای حکم را تعلیق یا توقیف یا قطع نماید در صورتی که این اقدام را نماید مرتکب، طبق ماده 576 قانون مجازات اسلامی تعزیرات قابل مجازات است
2- رسیدگی به دعاوی خارج از نوبت در ذیل ماده 16 قانون صدور چک، مربوط به دادگاه می‌باشد و نه دادسرا زیرا دادسرا وقت رسیدگی ندارد.
3- در صورتی که در دادسرا شخص ادعای مفقودی چک نماید دادسرا چگونه می‌تواند به صِرف مفقودی، قرار توقف صادر نماید.
4- در صورتی که دادسرا قرار توقف عملیات اجرایی صادر نماید چگونه باید تامین بگیرد و اثر این تامین در پرونده چیست و کدام مرجع باید از تامین، رفع اثر نماید و در صورتی که در اثر صدور تامین، وثیقه ملکی سپرده شود و در مرحله توقیف، شخص ثالث نسبت به این توقیف، ادعایی نماید مرجع رسیدگی به آن با لحاظ ماده 110 قانون دادرسی کیفری کدام مرجع است.
5- در صورتی که دادسرا قرار توقیف عملیات اجرایی صادر نماید وضعیت این قرار در فرض صدور قرار جلب به دادرسی و منع تعقیب چیست و در صورتی که جلب به دادرسی صادر شود و در دادگاه برائت صادر شود، وضعیت قرار توقف عملیات اجرایی چیست.