قابلیت استماع دعوی الزام به تنظیم سند و تحویل ملک علی‌رغم انتقال و واگذاری آن به دیگری

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/03/05
برگزار شده توسط: استان اصفهان/ شهر اصفهان

موضوع

قابلیت استماع دعوی الزام به تنظیم سند و تحویل ملک علی‌رغم انتقال و واگذاری آن به دیگری

پرسش

در صورتی که خریدار، ملکی را که خریده است به دیگری واگذار نموده و سپس با طرح دعوا الزام فروشنده به انتقال رسمی و تحویل ملک را درخواست نماید، آیا علی‌رغم واگذاری خواهان، ذی‌نفع در دعوا شناخته می‌شود؟

نظر هیات عالی

دعاوی حقوقی چون الزام به تنظیم سند رسمی، تحویل و تسلیم مبیع و... به تبع حق عینی مورد معامله قابلیت طرح دارند؛ بنابراین، با انتقال ملک از ناحیه خریدار اول به دیگری، خریدار اول حق الزام به تنظیم سند رسمی و تحویل مبیع را به دیگری انتقال داده است و وی برای طرح دعاوی مذکور ذی‌نفع شناخته نمی‌شود.

نظر اکثریت

دعاوی حقوقی مذکور در متن سوال (الزام به انتقال سند رسمی یا الزام به تحویل ملک) به تبع حق عینی ایجاد می‌شود که با انتقال حق عینی به غیر، تمامی حقوق عینی، به قائم‌مقام قانونی که همان منتقل الیه می‌باشد واگذار می‌گردد؛ لذا خریدار اول پس از انتقال عین، دیگر نمی‌تواند دعاوی مذکور را مطرح نماید، چراکه ذینفع نمی‌باشد و از جمله ویژگی‌های ذینفع آن است که نفع به وجود آمده، همچنان باقی باشد که در فرض سوال، بقاء نفع، محل خدشه است. از سوی دیگر، چنانچه حکم بر انتقال عین به خریدار اول (خواهان) صادر شود دارای تالی فاسد است، زیرا عین به شخصی منتقل می‌شود یا تحویل داده می‌شود که در حال حاضر مالکیتی ندارد و عین معین را به خریدار دوم منتقل کرده است؛ لذا می‌بایست به استناد ماده 84 و ماده 89 قانون آیین دادرسی مدنی قرار رد دعوا صادر شود.

نظر اقلیت

موضوع سوال از جمله تعهداتی است که فروشنده نسبت به خریدار دارد و به منظور به اجرا گذاشتن این تعهدات می‌بایست بتواند این دعاوی را علیه ید ماقبل خود مطرح نماید تا پس از اخذ حکم بتواند نسبت به ید مابعد خود آن را به اجرا گذارد.