تاریخ نظریه: 1398/12/13
شماره نظریه: 7/98/1675
شماره پرونده: ک 5761-01/61-89
استعلام:
در صورتی که خودرویی دارای بیمه نامه معتبر موضوع قانون بیمه اجباری خسارت وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب 1395 باشد و متعاقبا خودرو سرقت و سارق در حین رانندگی به واسطه بی‌احتیاطی موجب ورود خسارات مالی یا بدنی به اشخاص گردد یا اینکه بی‌احتیاطی وی در رانندگی منتهی به قتل غیر عمد گردد پس از وقوع حادثه و شناسایی مالک حقیقی وی رضایتی جهت استفاده زیاندیدگان از محل بیمه نامه خودرو جهت استفاده زیاندیدگان از محل بیمه نامه خودرو جهت دریافت خسارت ندارد ولیکن سارق فاقد دارایی کافی است و زیاندیدگان و وراث متوفی نسبت به طرح دعوی علیه بیمه و راننده مقصر اقدام و مالک خودرو به عنوان وارد ثالث در جلسه رسیدگی حضور یافته و عدم رضایت به استفاده از بیمه نامه خودرویش را اعلام می‌نماید. حال با توجه به تبصره 2 ماده 2 قانون مذکور و همچنین بند «الف» ماده 4 همان قانون آیا عدم رضایت مالک وسیله نقلیه در زمان وقوع حادثه و اینکه مقصر حادثه خودرو را سرقت نموده است مجوزی جهت عدم جبران خسارت از محل بیمه نامه خودرو می‌باشد یا خیر./ع
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در فرض سوال که خودروی دارای بیمهنامه معتبر به سرقت رفته و بی‌احتیاطی سارق در امر رانندگی به تصادف و ایراد خسارت بدنی و مالی بر اشخاص ثالث منجر شده است، با توجه به حکم مقرر در قسمت اخیر تبصره 2 ماده 2 و شق نخست ماده 4 و به تصریح ماده 15 قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب 1395 که همگی در راستای جلوگیری از تضییع حقوق زیاندیدگان به تصویب رسیده است، در هر حال خسارات وارد شده از محل بیمهنامه وسیله نقلیه مسبب حادثه پرداخت می‌شود و بیمه‌گر مکلف است بدون هیچ شرط و تضمینی خسارات زیاندیدگان را پرداخت کند و عدم رضایت مالک خودرو (وارد ثالث در دعوا) نسبت به استفاده از بیمهنامه خودرو تأثیری در موضوع ندارد؛ اما از آن‌جا که سارق نباید از قبل رفتار غیرقانونی خود امتیازی تحصیل کند و به صراحت بند «ت» ماده 15 قانون فوق‌الذکر، بیمه‌گر می‌تواند پس از جبران خسارات زیاندیدگان برای بازیافت تمام یا بخشی از وجوه پرداخت شده به راننده سارق که موجب ورود خسارت شده است، مراجعه کند. توضیح آن‌که، مالک وفق مقررات عام مسئولیت مدنی می‌تواند برای جبران خسارات وارده از جمله خسارت ناشی از عدم برخورداری از تخفیفات حق بیمه به راننده مقصر (سارق) رجوع و طرح دعوا کند.