تاریخ نظریه: 1400/10/15
شماره نظریه: 7/1400/949
شماره پرونده: 1400-186/1-949 ک
استعلام:
1- آیا موسسات و هیات‌های مذهبی و یا خبرگزاری‌ها که در اداراتی غیر از دادگستری، ماننداستانداری، سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت ارشاد به ثبت می‌رسند و شماره ثبت در مرکز دولتی می‌گیرند، دارای شخصیت حقوقی هستند؟
2- اگر خبرگزاری دارای شخصیت حقوقی باشد و جرم مطبوعاتی مرتکب شود، آیا بر اساس ماده 143 قانون مجازات اسلامی در کنار جرم مدیر مسئول که شخص حقیقی است، خبرگزاری هم قابل تعقیب است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- برابر ماده 584 قانون تجارت «تشکیلات و موسساتی که برای مقاصد غیرتجارتی تأسیس شده یا بشوند از تاریخ ثبت در دفتر ثبت مخصوصی که وزارت عدلیه معین خواهد کرد، شخصیت حقوقی پیدا می‌کنند»؛ بنابراین ثبت در دفتر یادشده لازمه ایجاد شخصیت حقوقی است و ثبت نام در سازمان‌های دولتی که معمولاً به منظور اخذ مجوز فعالیت است، برای ایجاد شخصیت حقوقی کافی نیست؛ مگر این‌که در قانون مقررات خاصی وجود داشته باشد؛ بنابراین در فرض پرسش، در خصوص هیأت‌های مذهبی و خبرگزاری‌ها هم که فاقد مقررات خاص قانونی هستند، باید مطابق مقررات عام یادشده اقدام شود.
2- اطلاق مقررات ماده 143 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 شامل خبرگزاری‌ها که دارای شخصیت حقوقی باشند نیز می‌شود.