صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/03/08
برگزار شده توسط: استان مرکزی/ شهر دلیجان
موضوع
دستور عدم پرداخت وجه چک موضوع تبصره 1 ماده 14 قانون چک
پرسش
با توجه به ذیل تبصره 1 ماده 14 قانون چک، آیا اطلاق ماده شامل مواردی هم می‌شود که حساب، فاقد موجودی بوده و با این حال صادر کننده چک اقدام به صدور دستور عدم پرداخت می‌کند؟ به عبارت دیگر ذیل تبصره ماده 14 دلالت بر این دارد که جرم مندرج در ماده مذکور زمانی محقق می‌شود که چک دارای موجودی کافی نبوده باشد؟ یا اینکه دستور عدم پرداخت وجه چکی که فاقد موجودی است سالبه به انتفاع موضوع است چرا که وجهی در حساب نیست تا عدم پرداخت آن مطرح شود.
نظر هیئت عالی
نظریه اکثریت که وجود موجودی یا عدم موجودی را شرط تبصره 1 ماده 14 قانون چک نمی‌داند صحیح اعلام می‌شود.
نظر اکثریت
آنچه که در ماده 14 قانون صدور چک مهم است صدور دستور عدم پرداخت است و رکن مادی جرم صدور دستور است و وجود موجودی یا عدم آن در حساب در تحقق جرم یا عدم تحقق آن تاثیری ندارد. از سوی دیگر در حساب به طور معمول، یک مبلغ و لو اندک وجود دارد بنابراین فرض سوال نادرست است. صرف اینکه فرد با دستور از پرداخت چک جلوگیری می کند جرم محقق است.
نظر ابرازی
با عنایت به ذیل تبصره 1 ماده 14 قانون صدور چک و لزوم تفسیر مضیق قوانین کیفری به نفع متهم به نظر می‌رسد جرم موضوع ماده مذکور مختص زمانی است که علت عدم پرداخت وجه چک، دستور عدم پرداخت باشد و لذا در مواردی مانند فرض مساله که عدم پرداخت به دلیل عدم موجودی کافی است اتهام مذکور به متهم قابل انتساب نیست.