تاریخ نظریه: 1402/09/07
شماره نظریه: 7/1402/717
شماره پرونده: 1402-168-717ک
استعلام:
بخش گهواره در شهرستان دالاهو از استان کرمانشاه قرار دارد. بخش گهواره دارای دادگاه بخش بوده و خود شهرستان دالاهو با وجود شهرستان بودن، دادسرا ندارد؛ بلکه صرفاً دادگاه بخش دارد. سوال این است که اگر در بخش گهواره یکی از جرایم دارای مجازات درجه یک تا سه در صلاحیت دادگاه انقلاب اسلامی مانند محاربه یا فروش سی گرم ماده مخدر هروئین واقع و کشف شود، انجام تحقیقات مقدماتی و صدور قرار نهایی جلب دادرسی یا منع تعقیب با چه مرجعی است؟ دادگاه بخش یا دادسرای نزدیک‌ترین شهرستان که دادگاه انقلاب نیابتی دارد یا دادسرای مرکز استان که در معیت دادگاه انقلاب اسلامی مرکز استان است؟ مرجع صدور کیفرخواست کدام است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
صلاحیت دادگاه عمومی که در اجرای تبصره یک ماده 299 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 در شهرستان تشکیل می‌شود، همانند صلاحیت دادگاه عمومی بخش است و با توجه به حوزه صلاحیت دادگاه بخش که مطابق ماده 299 این قانون به تمام جرایم در صلاحیت دادگاه کیفری دو رسیدگی می‌کند و با عنایت به ماده 337 قانون یادشده که رئیس دادگاه بخش یا دادرس آن تنها در حوزه جرایم موضوع ماده 302 قانون یادشده که در صلاحیت دادگاه کیفری یک است می‌تواند به عنوان جانشین بازپرس اقدام کند؛ بنابراین قضات دادگاه بخش یا دادگاه عمومی شهرستان، صلاحیت انجام تحقیقات مقدماتی و صدور قرار جلب به دادرسی در جرایمی که در صلاحیت دادگاه انقلاب با تعدد قاضی است را ندارند؛ اعم از آن‌که ابلاغ دادرس دادگاه انقلاب داشته باشند یا خیر؛ لذا در فرض سوال در صورت وقوع جرایم در صلاحیت این دادگاه، باید با لحاظ ماده 297 قانون پیش‌گفته به صلاحیت دادگاه انقلاب مرکز استان، قرار عدم صلاحیت صادر کنند و در هر صورت ارسال پرونده به نزدیک‌ترین حوزه قضایی منتفی است.