صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1383/09/19
برگزار شده توسط: استان خراسان شمالی/ شهر شیروان
موضوع
فوت خوانده قبل از طرح دعوا
پرسش
در صورتی که خوانده دعوا قبل از تقدیم دادخواست و طرح دعوا از ناحیه خواهان فوت کند و خواهان به این امر توجهی نکرده باشد؛ تکلیف دادگاه چیست؟
نظر هیئت عالی
دعوا بر میت اعم از دین یا عین وجاهت قانونی ندارد و باید دعوا علیه ورثه طرح شود. در سوال مطروحه مشخص نیست خواهان با علم به فوت خوانده دعوا علیه وی طرح کرده باشد ولی به هر تقدیر در صورت اعلام مراتب و اطلاع دادگاه مطابق ماده 105 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی رسیدگی به طور موقت متوقف می‌شود. بدیهی است پس از تعیین ورثه جریان دادرسی ادامه خواهد داشت.
نظر اکثریت
با توجه به اینکه دعوا باید به طرفیت شخص دارای اهلیت اقامه شود تا بتواند در قبال دعوا و مستندات خواهان دفاع کند و طرح دعوا به طرفیت شخص میت قابلیت استماع و رسیدگی ندارد مضافاً به اینکه وفق ماده 232 قانون امور حسبی دعوا بر میت اعم از دین و عین باید به طرفیت ورثه یا نماینده قانونی آنها اقامه شود بنابر این دادگاه باید با لحاظ وحدت ملاک ماده 86 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی قرار عدم استماع به کیفیت مطروحه را صادر نماید.
نظر اقلیت
الف) با توجه به ماده 66 قانون آیین دادرسی موضوع قابل توجه است و پرونده باید جهت صدور اخطار رفع نقص به دفتر اعاده شود تا پس از قید خواندگان اصلی در دادخواست رسیدگی مقدور شود.
ب) با عنایت به اینکه در امور مدنی تفسیر موسع پذیرفته شده است. بنابراین، با کمی تساهل به استناد ماده 105 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی قرار توقیف دادرسی صادر می‌شود تا جانشین خوانده تعیین و با درخواست ذی نفع دادرسی ادامه یابد.