تاریخ نظریه: 1390/12/14
شماره نظریه: 7/90/4917
شماره پرونده: 90-59-1095
استعلام:
در فرضی که پس از فوت متقاضی ثبت ملک، به تقاضای یکی از وراث، با ارائه گواهی حصر وراثت به عنوان وارث منحصر، عملیات ثبتی به پایان رسیده لکن قبل از ثبت ملک بنام وی دو فقره اعتراض خارج از موعد رسیده: یکی به ادعای وراثت با ارائه گواهی حصر وراثت اصلاحی و دیگری به ادعای خرید ملک از مورث، آیا رسیدگی به این دو اعتراض در صلاحیت هیأت نظارت موضوع دو ماده 24 و 25 قانون ثبت است یا در صلاحیت دادگاه عمومی؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در فرض سوال که یکی از ورثه متقاضی اولیه ثبت ملک با ارائه گواهی حصروراثت خود را به عنوان وارث منحصر وی معرفی و تقاضای ادامه عملیات ثبتی بنام خود نموده است و جریان ثبتی بنام وی ادامه یافته و آگهی‌های نوبتی و تحدید حدود نیز بنام وی منتشر گردیده و پس از اتمام عملیات ثبتی و انقضاء مواعد اعتراض و قبل از ثبت ملک در دفتر املاک بنام شخص یادشده دو فقره اعتراض بر عملیات ثبتی رسیده یکی از ناحیه وارث دیگر متقاضی ثبت اولیه به استناد گواهی حصر وراثت اصلاحی که حاکی از وراثت معترضین از متقاضی اولیه و عدم صحت وراثت انحصاری شخصی که عملیات ثبتی بنام او انجام و خاتمه یافته و دیگری از ناحیه شخصی دیگر که به استناد به مبایعه‌نامه عادی مدعی است، متقاضی اولیه ثبت ملک مورد تقاضای ثبت را قبلاً به او فروخته است اولاً اعتراض معترضین یادشده با هیچ یک از شقوق ماده 25 قانون ثبت اسناد و املاک کشور منطبق نبوده و از اشتباهات ثبتی داخل در صلاحیت هیأت نظارت نیز خارج است و قابل طرح در هیأت نظارت ثبت نیست. ثانیاً چون ادعای معترضی که به استناد گواهی حصر وراثت اصلاحی خود را یکی از ورثه متقاضی اولیه ثبت اعلام نموده حاکی از ادعای قانونی نبودن ثبت ملک است لذا خصوص مورد از شمول حکم مقرر در ماده 24 قانون ثبت موصوف خارج است و هیأت نظارت یا اداره ثبت باید معترض را به طرح دعوی در دادگاه صالحه محل دلالت کند ثالثاً ادعای معترضی که به استناد مبایعه‌نامه عادی پس از انقضاء مواعد اعتراض مدعی خرید ملک مورد تقاضای ثبت از متقاضی اولیه ثبت است مشمول ماده 24 قانون ثبت بوده و رسیدگی به آن هم از صلاحیت هیأت نظارت خارج است.