تاریخ نظریه: 1396/02/26
شماره نظریه: 7/96/448
شماره پرونده: 96-54-57
استعلام:
...
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
سئوال اول- درقسمت اول ماده 20 قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر، وارد کردن، ساختن، خرید یا فروش آلات و ادوات، به صورت جمع، به کار رفته که مجازات آن ها، علاوه بر ضبط، جزای نقدی یک میلیون تا 10 میلیون ریال و 10 تا 50 ضربه شلاق است. بنابراین، تعداد آن ها موجب افزایش مجازات و تغییر درجه مجازات نیست. قسمت دوم این ماده که نگهداری، اخفاء یا حمل آلات و ادوات استعمال مواد مخدر یا روانگردانهای صنعتی غیر دارویی است، علاوه بر ضبط آن ها، مجازات به ازای هر عدد، صد تا پانصد هزار ریال جزای نقدی یا 5 تا 20 ضربه شلاق است. به نظر می‌رسد برای تعیین جزای نقدی، قاضی مکلّف به رعایت تعداد آلات و ادوات است ولی در صورت تعیین مجازات شلاق، می‌تواند بین 5 تا بیست ضربه تعیین کند؛ در این صورت مقید به تعیین ضربات شلاق به تعداد ادوات و آلات نیست.
سئوال دوم- با توجه به ماده 18 قانون مجازات اسلامی 1392، مجازات ارتکاب محرماتی که شرعا قابل تعزیر است، تعزیر شرعی محسوب میشود و تعزیرات منصوص شرعی به تعزیراتی گفته میشود که در شرع مقدس اسلام برای یک عمل حرام، نوع و مقدار کیفر مشخص شده باشد. بنابراین، در مواردی که به موجب روایات یا هر دلیل شرعی دیگر به طور کلی و مطلق برای عملی، تعزیر مقرر گردیده است و نوع و مقدار آن، معین نشده است، تعزیر منصوص شرعی محسوب نمیشود و جرم موضوع ماده 637 قانون مجازات اسلامی 1375، هرچند از مصادیق جرایم علیه عفت عمومی محسوب میگردد؛ ولی مطابق فتوای حضرت امام (ره) در مسئله 16 ص 413 جلد 2 تحریرالوسیله در حد زنا القول فی الموجب، تعزیر منصوص شرعی محسوب نمیشود و مقررات ماده 27 قانون مجازات اسلامی 1392 در خصوص محکومین بزه مذکور، لازمالرعایه است.