تاریخ نظریه: 1396/06/07
شماره نظریه: 7/96/1278
شماره پرونده: 921-1/2-95
استعلام:
دارنده چک دارای ظهرنویسی وضامن برای مطالبه حق خود دریک دعوی اول اقدام به دادخواهی علیه صادرکننده می‌نماید و پس از محکومیت و عدم امکان استیفای حکم در دعوای دوم اقدام به دادخواست دوم علیه برخی از ضامنان می‌نماید حال سوال این است:
1- آیا برای دعوی دوم نیاز به ابطال تمبر و هزینه دادرسی مستقل است یا خیر؟
2- چنانچه ابطال تمبر الزامی است و در نهایت در دعوی دوم محکومٌ‌به از ضامنان استیفاء شود با توجه به اینکه خواهان دو دادرسی پرداخت نموده است آیا می‌تواند کل مبلغ هزینه دادرسی را از هر محکومٌ-علیه در دو پرونده وصول کند و یا اینکه فقط یک هزینه دادرسی می‌تواند وصول کند برخی از همکاران به استناد ملاک ماده 16 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 92 معتقدند که در این مورد در دعوی دوم نیاز به ابطال غیر و هزینه دادرسی نیست چرا که ماهیتا یک حق است که مطالبه می‌شود و محکومٌ‌له بیش از آن وصول نمی‌کند تا مکلف به تمبر بیشتر باشد برخی معتقدند که مطابق اقدام خود خواهان تفکیک صورت گرفته و باید ابطال تمبر شود و یک هزینه نیز بیشتر حق وصول ندارد؟
3- چنانچه نظریه دوم (لزوم پرداخت تمبرهای جداگانه) پذیرفته شود و خواهان مغرضانه این تفکیک سازی نکرده باشد آیا اجحاف به وی پرداخت دو هزینه و وصول یک هزینه چگونه قابل جبران است.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1 و 2 و 3- در فرض سوال که دارنده چک علیه صادر کننده طرح دعوا کرده است و پس از محکومیت خوانده، به علت عدم استیفای محکوم‌به، اقدام به تقدیم دادخواست دیگری علیه ضامن نموده است، با توجه به اینکه دعوای دوم نیز نیاز به رسیدگی و احراز مسئولیت ضامن دارد، مطابق اصل، این رسیدگی مستلزم پرداخت هزینه دادرسی است و دلیلی بر معافیت خواهان از پرداخت هزینه دادرسی دعوای دوم وجود ندارد و به لحاظ طرح مستقل دعاوی مذکور، محکوم کردن خوانده در دعوای دوم به پرداخت هزینه دادرسی با احراز همه شرایط قانونی با منعی مواجه نیست، ضمناً ماده 16 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 منصرف از فرض سوال است.