تاریخ نظریه: 1396/08/23
شماره نظریه: 7/96/1930
شماره پرونده: 1363-1/168-96
استعلام:
در راستای ماده 232 از قانون آئین دادرسی کیفری چنانچه ضرر و زیان شاکی مورد حکم دادگاه کیفری قرار نگرفته باشد من باب مثال در خصوص خیانت در امانت استرداد مال نیازمند طرح دعوی حقوقی بوده و مورد حکم دادگاه کیفری قرار نگرفته است آیا چنانچه وثیقه گذار در مرحله اجرا محکومٌ‌علیه را حاضر ننماید و دستور ضبط وجه الوثیقه صادر شود آیا اجرای احکام می‌تواند ضرر و زیان محکومٌ‌له را از مبلغ وثیقه برداشت نماید یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
مستفاد از مواد 232، 233 و 538 قانون آئین دادرسی کیفری 1392 و اصلاحات و الحاقات بعدی، در مواردی که متهم، حضور نیافته و محکوم شده، محکوم‌به یا ضرر و زیان مدعی خصوصی از تأمین گرفته شده، پرداخت خواهد شد و زاید بر آن به نفع دولت ضبط می‌شود. بنابراین با فرض ضبط مابقی وثیقه به نفع دولت، موجب قانونی برای پرداخت وثیقه ضبط شده (به نفع دولت) در حق دیگران و از جمله شاکی خصوصی که دعوی ضرر و زیان از جرم مطرح ننموده است، وجود ندارد. شایسته ذکر است چنانچه، متضرر از جرم در دادگاه حقوقی طرح دعوا نموده باشد و در این خصوص حکم صادر شده باشد و موضوع محکومیت محکوم‌علیه، پرداخت وجوهی در حق محکوم‌له تحت عنوان ضرر و زیان ناشی از جرم باشد، گرچه این دعوا جدای از پرونده کیفری مطرح شده است، پرداخت محکوم‌به مزبور از محل وثیقه ایداعی، بلامانع است.