تاریخ نظریه: 1399/06/02
شماره نظریه: 7/99/714
شماره پرونده: 99-15/2-714 ک
استعلام:
1- با توجه به مواد 205 و 615 قانون آیین دادرسی کیفری که احضار شاهد مطلع یا متهم نظامی را از طریق فرمانده یا مسئول مافوق مقرر کرده است چنانچه هر یک از افراد ذکر شده در سامانه ثنا ثبت نام کرده باشند و امکان احضار آنان از این طریق فراهم باشد نظر به مواد 9 ،11 و20 آیین‌نامه نحوه استفاده از سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی مصوب 1395/5/24 رئیس قوه قضاییه آیا مقام قضایی مجاز است که آن افراد را از طریق ابلاغ الکترونیکی احضار کند یا این که مکلف است مطابق نص مواد 205 و 615 قانون قبلی اقدام نماید؟
2- نظر به تبصره ماده 640 قانون آیین دادرسی کیفری چنانچه دادسرای نظامی قرار جلب به دادرسی صادر کند مکلف به ابلاغ خلاصه‌ی آن به یگان مربوط است یا اینکه تکلیف تبصره ذکر شده فقط ناظر به صدور قرارهای منع یا موقوفی تعقیب است؟
3- با توجه به عبارت ابلاغ نماید در متن ماده 640 قانون آیین دادرسی کیفری صرف ارسال خلاصه رای یا قرار به نشانی یگان مربوط کفایت می‌کند یا اینکه لازم است تشریفات ابلاغ در این باره نیز رعایت شود.
4- با توجه به منطوق ماده 279 قانون آیین دادرسی کیفری برخی از همکاران قضایی اعتقاد دارند که علاوه بر موارد ذکر شده در آن ماده در کیفرخواست بایستی خلاصه‌ای از جریان و گردش کار پرونده ذکر شود و در صورت ذکر نشدن این موارد کیفرخواست ناقص است در حالی که برخی از همکاران دیگر اعتقاد دارند مواردی که بایستی در کیفرخواست ذکر شود در ماده 279 تصریح شده است و در کیفرخواست صرفا همین موارد باید ذکر شود و گردش کار یا خلاصه‌ی جریان پرونده یا سایر مواردی که در رویه قضایی مطرح است و در کیفرخواست قید می‌گردد نباید در کیفرخواست ذکر شود و این امر بر خلاف ماده 279 است حال راجع به این اختلاف نظر ارشاد فرمایید.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- به استناد ماده 20 آیین‌نامه نحوه استفاده از سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی مصوب 1395 در کلیه مواردی که برای ابلاغ اوراق قضایی مقررات خاصی پیش‌بینی شده است مطابق همان مقررات رفتار خواهد شد. بنابراین در مواردی همانند احضار اعضای نیروهای مسلح به عنوان شاهد یا مطلع و یا احضار متهمان نظامی و وزارت اطلاعات از طریق فرمانده یا مسئول مافوق آنان موضوع مواد 205 و 615 قانون آیین دادرسی کیفری مطابق همین مقررات رفتار می‌شود. قابل ذکر است مطابق تبصره ماده 18 آیین‌نامه پیش‌گفته جهت اجرای مفاد این مواد، با هماهنگی مراجع مذکور، حساب کاربری مخصوص ایجاد و اوراق قضایی به این حساب کاربری ارسال می‌شود.
2- در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و قوانین مرتبط، تاکنون تعریفی از قرار نهایی به عمل نیامده است و با توجه به مجموعه مواد قانون آیین دادرسی کیفری می‌توان گفت، منظور از قرارهای نهایی مذکور در مواد 92 و تبصره ماده 640 این قانون، قرارهایی است که سبب ختم یا توقف تحقیقات مقدماتی در دادسرا می‌شود؛ از جمله قرار منع تعقیب، جلب به دادرسی، موقوفی تعقیب، ترک تعقیب، توقف تحقیقات، بایگانی پرونده و عدم صلاحیت.
3- تفسیر عبارت «ابلاغ نماید» مندرج در ماده 640 قانون آیین دادرسی کیفری در معنا و مفهومی غیر از معنای مصطلح و تخصصی آن نیازمند دلیل و نص قانونی است. بنابراین در فرض سوال خلاصه رأی صادره با رعایت مقررات مربوط به یگان ذیربط ابلاغ می‌شود.
4- مواردی که باید در کیفرخواست قید شود در ماده 279 قانون آیین دادرسی کیفری به صراحت آمده است و «گردشکار پرونده» از موارد مذکور نیست.