صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/04/11
برگزار شده توسط: استان سمنان/ شهر دامغان
موضوع
نحوه اجرای ماده 47 قانون اجرای احکام مدنی راجع به تعهد برانجام فعل معین و عدم امکان اجرای تعهد
پرسش
به موجب حکم قطعی صادر شده، محکوم‌علیه مکلف به آبیاری باغ محکوم‌له گردیده است بدین نحو که همه ساله در 5 نوبت اقدام به آبیاری آن باغستان از قنات الف نماید. در وضعیت فی‌مابین زمان انعقاد قرارداد تا طرح دعوی موصوف، تمامی حقآبه متعلق به محکوم‌علیه در قنات الف توسط شخص محکوم‌علیه به غیر به فروش رسیده است و در زمان اجرای حکم، محکوم‌علیه فاقد حقآبه از آن قنات می‌باشد در نتیجه امکان اجرای تعهد را به شرح اخیر را ندارد و از طرف دیگر حکم به الزام وی صادر شده است.
حال اعلام بفرمایید واحد اجرای احکام مدنی چگونه می‌تواند حکم صادره را اجرا کند؟ به عبارت دیگر در اجرای ماده 47 قانون اجرای احکام مدنی کارشناس می‌بایست قیمت حقآبه را به‌صورت سالانه تعیین کند یا دائمی؟ چنانچه باید به‌صورت سالانه تعیین نماید اعلام بفرمایید کارشناس قیمت حقآبه را تا چند سال باید تعیین کند؟
نظر هیئت عالی
با توجه به اینکه محکوم‌به آبیاری از قنات مشخص می‌باشد، صرف آبیاری باغ محکوم‌له به نحو کلی نیست و به نظر می‌رسد مشمول حکم ماده 47 قانون اجرای احکام مدنی نمی‌باشد.
نظر اکثریت
مورد سوال موجبی جهت جریان ماده 47 قانون اجرای احکام مدنی ندارد زیرا صرف‌نظر از اینکه حکم دادگاه صحیح یا اشتباه صادر شده است هم اکنون به لحاظ آنکه قنات متنازع‌فیه دایر بوده و حقآبه محکوم‌علیه از آن قنات موجود می‌باشد لذا واحد اجرای احکام مدنی می‌بایست صرف‌نظر از اینکه محکوم‌علیه قبل از صدور حکم اقدام به انتقال حقآبه به غیر نموده است مراتب را به مالکین آن قنات اعلام تا حقآبه مورد تعهد را به محکوم‌له بدهند و اگر منتقل‌الیه که اقدام به دریافت حقآبه از محکوم‌علیه نموده است، اعتراض دارد می‌تواند به‌عنوان معترض ثالث اجرایی طرح دعوی کند.
نظر اقلیت
مطابق رای صادر شده، محکوم‌علیه مکلف به آبیاری باغ محکوم‌له شده است و ماده 47 قانون اجرای احکام مدنی نیز اعلام می‌دارد: «چنانچه محکوم‌به، انجام عمل معینی باشد و محکوم‌علیه از اجرای آن عمل امتناع ورزد و انجام عمل توسط شخص دیگری ممکن باشد محکوم‌له می‌تواند تحت نظر دادورز آن عمل را به وسیله دیگری انجام دهد و هزینه آن را مطالبه کند و یا بدون انجام عمل هزینه لازم را به وسیله قسمت اجرا از محکوم‌علیه مطالبه نماید.» و در مانحن فیه که محکوم‌علیه از انجام عمل معین به شرح مورد سوال امتناع می‌ورزد صرف‌نظر از اینکه دلیل خویش را از این امتناع انتقال حقآبه خویش به غیر اعلام می‌کند مطابق مقررات ماده مرقوم می‌بایست با جلب نظر کارشناس هزینه تعهد محکوم‌علیه را به‌صورت سالانه محاسبه و وی را ملزم به پرداخت نمود.