تاریخ نظریه: 1398/05/16
شماره نظریه: 7/98/703
شماره پرونده: 98-26-703 ح
استعلام:
2 دانگ از سرقفلی یک باب مغازه بابت مهریه توقیف گردیده محکوم علیه بحث مستثنیات دین را مطرح نموده اظهار داشته تنها منبع درآمد من در مدت 20 سال می‌باشد فقط از این طریق امرار معاش می نمایم و درآمد دیگری مدارم لذا آیا به استناد بند 5 ماده 24 قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی آیا 2 دانگ سرقفلی از یک باب مغازه جزء مستثنیات دین محسوب می‌گردد یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
بند « ه » ماده 24 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب 1394، وسایل و ابزار کار کسبه، پیشه وران، کشاورزان و سایر اشخاص را که برای امرار معاش ضروری آنها و افراد تحت تکفل شان لازم است، در ردیف مستثنیات دین قرار داده است، با عنایت به اینکه مغازه و سرقفلی جزء وسایل و ابزار کار تلقی نمی شود و با توجه به اصل وجوب ادای دین، مغازه و سرقفلی جزء مستثنیات دین تلقی نمی گردد. بنابراین با توجه به اینکه خود مغازه جزء مستثنیات دین نیست، مبلغی که در ضمن عقد اجاره تحت هر عنوان از قبیل ودیعه، سرقفلی و... به موجر پرداخت می‌شود نیز جزء مستثنیات دین محسوب نمی گردد و بند ز ماده یادشده ناظر به اجاره منزل مسکونی است و منصرف از اجاره اماکن تجاری و مغازه است. عبارت «عین مستأجره مورد نیاز مدیون بوده و بالاتر از شأن او نباشد» در قسمت اخیر بند ز ماده یادشده و تبصره 2 این ماده موید این استنباط است. در نتیجه در فرض سوال مبلغ ودیعه قابل توقیف است.