حقوق شاکی با وضع ید غاصبانه

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/01/28
برگزار شده توسط: استان تهران/ شهر پاکدشت

موضوع

حقوق شاکی با وضع ید غاصبانه

پرسش

1- در مواردی که شاکی دارای ید معتبر قانونی نمی‌باشد و به عبارتی ید شاکی غاصبانه باشد آیا پذیرش و رسیدگی به شکایت خیانت در امانت از ایشان معتبر است؟ 2- در خصوص تبصره ماده 91 قانون آیین دادرسی کیفری رعایت شرایط خاص برای اطلاع مانند ابلاغ قانونی ضرورت دارد یا صرف حضور بزه دیده ولو به عنوان شاهد کفایت می‌نماید؟

نظر هیئت عالی

1- مستفاد از ماده 10 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 در تعریف بزه دیده (شاکی) شخصی است که از وقوع جرم متحمل ضرر و زیان می‌گردد و مالک و یا متصرفی که مال خود را مطابق ماده 674 قانون تعزیرات به دیگری سپرده است و به واسطه خیانت در امانت شاکی است باید واجد اوصاف شاکی در ماده 10 قانون صدر الذکر قرار گیرد؛ و چون غاصب نمی تواند واجد عنوان شاکی در بزه خیانت در امانت قرار گیرد؛ بنابراین شاکی و ذینفع در شکایت محسوب نمی شود.
2- ماده 91 قانون آ.د.ک فاقد تبصره است و چنان چه منظور تبصره ماده 99 این قانون است چگونگی اطلاع به بزه دیده تابع نظر دادستان است.

نظر اکثریت

ید شاکی باید قانونی و معتبر باشد و قانونگذار از مالکیت معتبر و رسمی حمایت می کند و ید غاصبانه محملی برای رسیدگی به وجود نمی آورد و با امعان نظر باید در این مورد قرار منع تعقیب صادر گردد.

نظر اقلیت

نظر بر پذیرش و استماع شکایت دارند بر این مبنا که مبنای هر دو حق متفاوت است و باید تفکیک قایل شد و هر جرم ارکان مختص به خود را دارد و به مالکیت عرفی نیز باید توجه کرد و در حقوق کیفری اگر ملاک نظم عمومی است در مالکیت شخص عرفی است و باید جلب به دادرسی صادر کرد.

نظر ابرازی

در خصوص ذیل سوال نیز حسب استعلام از اداره حقوقی قوه قضاییه به شماره 7/97/2430 به تاریخ 97/10/12 اشعار داشته اطلاع به عهده قاضی رسیدگی کننده است و اعلام کننده جرم است و صرف ابلاغ قانونی کفایت می کند و دادستان تکلیف خاص برای ابلاغ به بزه دیده نخواهد داشت.