تاریخ نظریه: 1395/07/05
شماره نظریه: 7/95/1588
شماره پرونده: 59-681/1-645
استعلام:
در مورد تعزیرات آیا توبه قبل از صدور رأی موثر می‌باشد یا شامل بعد از صدور رأی نیز می‌شود؟ آیا ماده 117 قانون مجازات اسلامی محدود به زمان می‌باشد یا خیر؟ مرور زمان شامل ماده 117 ق. م. ا. می‌شود یا خیر؟ آیا اگر دادگاه یک بار توبه محکوم علیه را احراز نکرد بعد از گذشت مدت مثلا یک سال دوباره مرتکب می‌تواند تقاضای اعمال مقررات توبه را بنماید یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- مستنبط از ماده 118 قانون مجازات اسلامی 1392 این است که در جرایم تعزیری و در اعمال مقررات ماده 115 قانون مذکور، مرتکب باید قبل از صدور حکم قطعی توبه کند (قبل از قطعیت حکم توبه کند) و ادله مربوط به توبه را نیز تا قبل از قطعیت حکم به مقام قضایی (اعم از مقام تعقیب یا رسیدگی) ارایه نماید.
2- در خصوص جرایم تعزیری، مادام که مشمول مرور زمان کیفری نشده‌اند، امکان اعمال مقررات قسمت دوم ماده 117 قانون مجازات اسلامی 1392 وجود دارد و در سایر موارد، زمان خاصی برای اعمال مقررات مزبور پیش‌بینی نشده است.
3- مرور زمان موضوع مواد 105 و 107 قانون مجازات اسلامی 1392 به تصریح این مواد، ناظر به مواردی است که جرم ارتکابی از نوع تعزیر باشد و جرایم موجب حد، مشمول مقررات مرور زمان نیستند.
4- چنانچه مرتکب قبل از قطعیت حکم، توبه کند و ادله مربوط به توبه را نیز مطابق ماده 118 قانون مجازات اسلامی 1392 تا قبل از قطعیت حکم به مقام قضایی رسیدگی‌کننده، ارایه نماید، در هر مرحله از مراحل دادرسی، اعم از بدوی، تجدیدنظر و فرجام می‌تواند اعمال مقررات توبه را درخواست کند؛ ولو به طور مکرر.