تاریخ نظریه: 1398/08/08
شماره نظریه: 7/98/1192
شماره پرونده: 98-186/1-1192 ک
استعلام:
خواهشمند است در خصوص ارسال پاسخ سوال ذیل دستور فرمائید مساعدت لازم را مبذول نمایند.
1- در جرایم مستمر همانند تصرف عدوانی آیا مرور زمان شامل مرحله اجرای حکم نیز می‌شود یا خیر؟
اگر چنانچه در مرحله اجرای حکم این گونه جرایم مشمول مرور زمان شوند آیا رفع تصرف عدوانی اعاده به وضع سابق نیز مشمول مرور زمان می‌شود یا خیر یا فقط مجازات حبس یا شلاق جزای نقدی مشمول مرور زمان می‌شود و شامل اعاده به وضع سابق و رفع تصرف نمی‌شود؟
2- در حفر چاه غیر مجاز موضوع ماده 45 قانون توزیع عادلانه آب چنانچه جرم مذکور مشمول مرور زمان شده باشد در مرحله اجرای حکم آیا مشمول اعاده به وضع سابق نیز می‌شود یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- مقررات مرور زمان مذکور در ماده 107 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مربوط به اجرای احکام قطعی تعزیری، با توجه به اطلاق آن شامل جرایم تصرف عدوانی، ممانعت از حق و ایجاد مزاحمت ملکی که منتهی به صدور حکم قطعی شده است نیز می‌گردد و استمرار این جرایم مانع از اعمال مقررات مرور زمان نسبت به مجازات تعیین‌شده در حکم قطعی نخواهد بود. حکم به رفع تصرف عدوانی و اعاده به وضع سابق که به تبع احراز جرم تصرف عدوانی و تعیین مجازات صادر می‌شود، امری حقوقی است و ماهیت مجازات ندارد؛ لذا مشمول مرور زمان اجرای حکم موضوع ماده 107 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 نیز نمی‌شود.
2- «حکم اعاده به وضع سابق» موضوع صدر ماده 45 «قانون توزیع عادلانه آب» که به تبع احراز جرائم موضوع بندهای ماده 45 قانون مذکور و تعیین مجازات صادر می‌شود، امری حقوقی است و ماهیت مجازات ندارد و لذا مشمول مرور زمان اجرای حکم موضوع ماده 107 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 نیز نمی‌شود.