عدم استرداد سپرده خسارت احتمالی تا صدور حکم قطعی دعوا

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1386/05/10
برگزار شده توسط: استان گیلان/ شهر لاهیجان

موضوع

عدم استرداد سپرده خسارت احتمالی تا صدور حکم قطعی دعوا

پرسش

آیا پرداخت خسارت احتمالی موضوع ماده 108 قانون آیین دادرسی مدنی که در اجرای صدور قرار تأمین خواسته توسط دادگاه از خواهان اخذ شده است، قبل از صدور حکم قطعی مبنی بر بی حقی وی مجاز است؟

نظر هیئت عالی

اصولاً در قرار تأمین خواسته ممکن است خسارتی به
طرف مقابل وارد شود، خواهان درخواست تأمین باید خسارت احتمالی را
مطابق نظر دادگاه نقداً به صندوق دادگستری بپردازد. مادام که دعوا منتهی به حکم قطعی
نشود استرداد سپرده امکان ندارد. در ماده 118 قانون آیین دادرسی مدنی به این موضوع
اشاره شده است. «در صورتی که موجب تأمین مرتفع شود دادگاه قرار رفع منع تأمین را
خواهد داد. در صورت صدور حکم قطعی علیه خواهان یا استرداد دعوا یا دادخواست
تأمین خود به خود مرتفع میشود» بدیهی است برحسب مقررات ماده 120 همان قانون در
صورتی که رأی قطعی بر بیحقی خواهان صادر شود، خوانده حق دارد ظرف بیست روز
از تاریخ ابلاغ حکم قطعی خسارتی را که در نتیجه قرار تأمین خواسته به او وارد شده
مطالبه کند. این تقاضا بدون رعایت تشریفات دادرسی و پرداخت هزینه دادرسی بوده و
دادگاه رأی مقتضی صادر میکند. در صورتی که ظرف مدت مقرر خوانده درخواست
خسارت نکند سپرده به درخواست خواهان به وی مسترد میشود.

نظر اکثریت

براساس نص صریح ماده 120 قانون آیین دادرسی مدنی خسارت احتمالی که خواهان در اجرای صدور قرار تأمین خواسته به صندوق دادگستری تودیع می کند باید تا صدور حکم قطعی مبنی بر بی حقی وی کما کان تودیع بوده و پرداخت آن تا قبل از صدور حکم قطعی بر وی براساس نص صریح ماده مرقوم مجاز نیست چرا که فلسفه خسارت احتمالی جبران ضرر و زیانی است که ممکن است به خوانده دعوا وارد شود و تا حکم به بی حقی یا بطلان دعوای خواهان صادر نشود امکان پذیر نیست.

نظر اقلیت

خسارت احتمالی را که خواهان جهت صدور قرار تأمین خواسته به صندوق دادگستری تودیع کرده می توان تا قبل از صدور حکم قطعی مبنی بر بی حقی وی به او مسترد کرد به شرطی که به خوانده ابلاغ شود ظرف مهلت معینی چنان چه که به وی خسارتی وارد شده مراتب را اعلام کند و نسبت به طرح دعوا اقدام نماید در غیر این صورت خسارت به خواهان مسترد می‌شود.