طرح شکایت علیه دارنده چک که بدون ظهر نویسی آن را منتقل کرده

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1389/04/03
برگزار شده توسط: استان خراسان رضوی/ شهر مشهد

موضوع

طرح شکایت علیه دارنده چک که بدون ظهر نویسی آن را منتقل کرده

پرسش

اگر دارنده چک آن را بدون ظهرنویسی به شخصی منتقل کند، آیا فرد اخیر حق طرح شکایت علیه وی را دارد را دارد؟

نظر هیئت عالی

با توجه به ماده 245 قانون تجارت که انتقال سند تجاری را به وسیله ظهرنویسی مجاز دانسته و ماده 246 همان قانون، با این عبارت که «ظهرنویسی باید به امضای ظهرنویس برسد» و از طرف دیگر حسب ماده 314 قانون مذکور، مقررات مربوط به بروات را شامل چک نیز دانسته و به علاوه ماده 312 قانون یاد شده، انتقال چک را از طریق امضای ظهر آن اعلام داشته است، بنا به مراتب چک صرفاً با امضای ظهر آن قابل انتقال است و بدون امضا، انتقال سند تجاری صورت نمی‌گیرد و حقی برای ایادی بعدی حاصل نمی‌شود تا قابلیت مطالبه را دارا باشد. لذا نظر اتفاقی تا حدودی که با این نظر مطابقت داشته باشد مورد تأیید است.

نظر اتفاقی

مطابق مقررات مواد 145 تا 248 قانون تجارت انتقال چک به موجب ظهرنویسی آن صورت می‌گیرد و در فرض سوال که شخص دارنده اولیه، چک را بدون ظهرنویسی به آخرین نفر واگذار نموده است، اصولاً سمتی در دعوا ندارد و طرح دعوا علیه وی فاقد وجاهت قانونی است. بدیهی است آخرین دارنده چک حق طرح شکایت کیفری و حقوقی علیه صادرکننده را دارد.