تاریخ نظریه: 1400/04/05
شماره نظریه: 7/1400/355
شماره پرونده: 1400-168-355 ک
استعلام:
وفق ماده 541 آیین دادرسی کیفری: هرگاه اجرای مجازات منوط به درخواست محکوم‌له باشد و در تقاضای اجرای آن بدون داشتن عذر موجه تأخیر کند به دستور قاضی اجرای احکام کیفری به وی ابلاغ می‌شود تا ظرف سه ماه تصمیم خود را درباره اجرای حکم اعلام کند. منظور قانونگذار اجرای چه نوع مجازات‌هایی است؟ آیا منظور اجرای مجازات جرایم قابل گذشت است یا موضوع به نحو دیگری است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
با تذکر این‌که مواردی که اجرای مجازات نیاز به درخواست محکوم‌له دارد، علی‌الاصول باید در قانون تصریح شود، با توجه به اصول کلی حاکم بر حقوق کیفری و مستفاد از مواد 2 و 22 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی مصوب 1394 و مواد 255 و 429 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، منظور از مجازات‌هایی که اجرای آن نیاز به مطالبه محکوم‌له دارد موضوع ماده 541 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، دیه، قصاص و حد قذف است. البته در مورد قصاص باید، مطابق ماده 429 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 عمل شود. ضمناً در خصوص دیه عبارت «تقاضای محکوم‌له» مقرر در ماده 535 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 نیز موید این نظر است./