تاریخ نظریه: 1398/09/16
شماره نظریه: 7/98/224
شماره پرونده: 98-186/1-224 ک
استعلام:
در مورد جرم آدم ربایی:
1- چنانچه حکم جلب متهم یا محکومٌ علیه صادر شود و شاکی یا محکومٌ له راسا نسبت به جلب اقدام نماید آیا این اقدام از مصادیق آدم ربایی می‌باشد یا خیر؟
2- در صورتی که فرد معتادی توسط بستگان یا نزدیکان بدون رضایت فرد معتاد به کمپ جهت ترک اعتیاد منتقل و تحویل گردد از مصادیق آدم ربایی تلقی می‌گردد یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولا، منظور از ربودن یا ربایش در ماده 621 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) 1375 جابجایی فیزیکی اشخاص بدون میل و رضایت آن هاست به نحوی که عرفا عنوان ربودن داشته باشد؛ ثانیا، طبق این ماده، جرم آدم ربایی وقتی تحقق می یابد که فرد شخصا یا توسط دیگری به قصد «مطالبه وجه یا مال یا به قصد انتقام یا به هر منظور دیگری به عنف یا تهدید یا حیله شخصی را برباید.» به عبارت دیگر وجود سوءنیت خاص و قصد ارتکاب جرم آدم ربایی از ارکان اصلی تحقق این بزه است و افزون بر سوءنیت عام به سوءنیت خاص نظیر قصد مطالبه وجه یا انتقام نیازمند است. مصادیق « به هر منظور دیگر» به شرح مذکور در ماده 621 قانون پیش گفته باید پس از احراز مماثلت با مثال های ذکر شده در آن ماده باشد. بنابراین در فرض استعلام که شاکی با اخذ حکم جلب محکوم رأسا نسبت به جلب اقدام نموده یا بستگان فرد معتاد بدون رضایت او، معتاد را جهت ترک اعتیاد به اردوگاه منتقل می نمایند، قصد مجرمانه به شرح فوق احراز نمی گردد و از مصادیق آدم ربایی نیست و به هر حال تشخیص مصداق حسب مورد بر عهده مقام قضایی رسیدگی‌کننده است.