تاریخ نظریه: 1402/08/23
شماره نظریه: 7/1402/250
شماره پرونده: 1402-66-250ع
استعلام:
اولاً، همانگونه که مستحضرید اداره و تصدی راه‌ها و جاده‌‌های بین شهری که با ادارات راهداری و حمل و نقل جاده‌ای می‌باشد؛ اما در مواردی این راه‌ها از محدوده شهری عبور می‌کنند؛ به نحوی که در عمل مراقبت و نگهداری از آن بر عهده شهرداری‌ها قرار می‌گیرد؛ آیا در این موارد تصدی قانونی و مسئولیت اداره راهداری و حمل و نقل جاده‌ای همچنان حفظ می‌شود یا مسئولیت قانونی آن با شهرداری است؟ ثانیاً، در خصوص ساخت و ساز در حریم قانونی این راه‌ها، مرجع قانونی صدور مجوز ساخت کدام نهاد است؟ آیا اخذ پروانه ساخت از شهرداری ضروری است؟
ثالثاً، در صورتی که شهرداری بدون لحاظ ضوابط و مقررات قانونی و لحاظ حریم قانونی راه مانند ماده 17 قانون ایمنی راه‌ها و راه آهن مصوب 1349 با اصلاحات و الحاقات بعدی، پروانه صادر کرده باشد، آیا موضوع دارای ضمانت اجرای کیفری است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
ثانیاً، با عنایت به بند 24 ماده 55 قانون شهرداری مصوب 1334 با اصلاحات و الحاقات بعدی و موادی از قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری مصوب 1351 با اصلاحات بعدی، در خصوص راه‌های واقع در محدوده شهر، شهرداری مرجع صدور پروانه ساخت بنا با رعایت اصول و ضوابط شهرسازی است.
ثالثاً، با عنایت به ماده 3 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب 1389، دائر بر اینکه تهیه، نصب و نگهداری تجهیزات الکترونیکی از قبیل عکس‌برداری، فیلمبرداری و سامانه‌های ماهواره‌ای و نظایر آن جهت ثبت تخلف و کنترل عبور و مرور در شهرها به عهده شهرداری‌ها و در خارج از شهرها به عهده وزارت راه و شهرسازی (سازمان راهداری و حمل و نقل پایانه‌های کشور) می‌باشد و بند 28 ماده یک آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی مصوب 1384/3/18 هیات وزیران در تعریف جاده، در فرض سوال مقررات راجع به حریم در خصوص راه‌های بین شهری لازم‌الرعایه نیست و مقررات حاکم بر معابر درون شهری از قبیل بزرگراه و غیره قابلیت اعمال و اجرا دارد.