تاریخ نظریه: 1402/01/15
شماره نظریه: 7/1401/929
شماره پرونده: 1401-2/1-929 ح
استعلام:
با توجه به اینکه افراد مستمری‌بگیر کمیته امداد امام (ره) از پرداخت هزینه دادرسی معاف هستند، آیا دادگاه می‌تواند خواندگان را به پرداخت هزینه‌های دادرسی در حق دولت محکوم کند؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
معافیت از هزینه دادرسی موضوع تبصره ماده 5 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 و همچنین تبصره الحاقی مورخ 1394/12/18 به ماده 505 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 به حکم قانون است و با توجه به اینکه اخذ هرگونه وجهی از اشخاص منوط به تصریح مقنن است، بنابراین در موارد مذکور نمی‌توان با اتخاذ ملاک از ذیل بند 23 ماده 3 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب 1373 با اصلاحات و الحاقات بعدی، در صورت محکوم‌له واقع شدن خواهان هزینه دادرسی را از محکوم‌علیه وصول کرد. شایسته ذکر است ماده 4 قانون حمایت خانواده مصوب 1353 با لحاظ ماده 5 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 قابلیت استناد و اعمال ندارد و نسخ ضمنی شده است.