تاریخ نظریه: 1396/03/01
شماره نظریه: 7/96/495
شماره پرونده: 69-681/1-461
استعلام:
چنانچه شخص ویروس (اچ آی وی)یا هپاتیت را به قصد مبتلا کردن دیگران به آن ویروس به وی انتقال دهد و فرد مبتلا نمیرد: الف- مجازات متهم طبق ماده 9 قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی واگیر دار مصوب 1320 صورت می پذیرد یا آنکه جرم وی شروع به قتل عمدی بر فرض وجود عنصر معنوی است؟
ب- آیا شروع به قتل عمد موضوع ماده 613 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات با ماده 122 قانون مجازات اسلامی که در پی نظام بخشی به قوانین جزایی بوده است نسخ گردیده است یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- چنانچه کسی عالماً و عامداً دیگری را به بیماری خطرناک از جمله ایدز مبتلا نماید، این جنایت عمدی است و بر حسب نتیجه حاصله قابل مجازات است. ضمنا فرض استعلام از شمول قانون طرز جلوگیری از بیماری های آمیزشی و بیماری های واگیردار مصوب 1320/3/11 که ناظر به موارد خاص موضوع تبصره ماده یک این قانون است، خارج می‌باشد.
2- با توجه به اینکه مقنن در قانون مجازات اسلامی 1392 در مقام ایجاد تناسب و نظم خاصی برای مجازات شروع به جرم است، لذا درتمام مواردی که مشمول ماده 122 قانون مذکور است، مجازات هایی به شرح بندهای ذیل این ماده تعیین نموده است؛ به گونه ای که قبل از آن، تعیین مجازات برای شروع به جرم، به طور عام و مطلق در قانون مجازات اسلامی 1370 انجام نشده است. همچنین، با توجه به لزوم یکسان سازی نحوه رسیدگی در امور قضایی که در بند 7 سیاست های کلان مقام معظم رهبری مورد تأکید قرار گرفته است و با توجه به ماده 728 قانون مزبور در خصوص لغو کلیه مقررات و قوانین مغایر با این قانون، به نظر می‌رسد این اطلاق شامل کلیه قوانین و مقررات خاص و عام در خصوص موضوع سوال است؛ زیرا چنانچه قائل به عدم نسخ موارد خاص مندرج در قوانین جزایی در خصوص تعیین مجازات شروع به جرم باشیم، شاهد تفاوت و شدت و ضعف میزان مجازات و عدم تناسب آن خواهیم بود. درنتیجه کلیه قوانین دیگر که به طور خاص برای شروع به جرم، مجازات تعیین کرده است، با تصویب و لازم الاجراء شدن قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، ملغی و مجازات شروع به جرم درتمام جرایم و از جمله شروع به جرم موضوع ماده 613 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1375، طبق بندهای ذیل ماده 122 قانون مجازات اسلامی با رعایت ماده 10 همان قانون، تعیین می‌شود.