تاریخ دادنامه قطعی: 1395/06/01
شماره دادنامه قطعی: ---
پیام: در بزه نزاع منتهی به جرح عمدی و قتل، تعیین مجازات جداگانه برای بزه جرح عمدی، فاقد وجاهت قانونی است.
آقایان: 1 - ع.ق.ش. به اتهام قتل عمدی برادرش ع. و ایراد جرح با چاقو نسبت به ع. و شرکت در نزاع دسته جمعی 2 - ع.ق.ش. به اتهام ایراد ضرب و جرح عمدی نسبت به ع.ق. و شرکت در نزاع دسته جمعی منتهی به قتل، حسب شکایت اولیه اولیاء دم مرحوم ع. تحت تعقیب واقع شده اند. بدین شرح که مامورین انتظامی در تاریخ 94/9/5 از وقوع یک فقره درگیری اطلاع یافته اند که در این درگیری ع.ق. مجروح و به بیمارستان اعزام شده و (ص 2 ) و فوت نموده است. همکاران قضایی دادگستری گ. از جسد در بیمارستان معاینه به عمل آورده و وجود سه عدد جراحت بر ران متوفی را صورتجلسه نموده اند. (ص 9 ) پزشکی قانونی پس از معاینه و تشریح جسد متوفی، علت فوت را شوک خونریزی دهنده خارجی به دنبال پارگی عروق حیاتی ران چپ در اثر اصابت جسم نوک تیز و برنده اعلام نموده است. (ص 131 ) و ورود صدمه به متهمان را نیز گواهی نموده است.(ص 57 ، 120 ) اولیاء دم متوفی بدوا اعلام شکایت نموده، اما در ادامه گذشت کرده اند.(ص 16 ، 17 ، 23 ، 24 ، 196 ) صحنه بزه بازسازی شده است.(ص 126 ) از متهمان تحقیق شده که متهم ع.ق.ش. در مرجع انتظامی اظهار نموده است بعد از ظهر دیروز به شهرستان گ. آمدم که همسرم تلفنی گفت به دادم برس خانواده ات دارند مرا می کشند که خانه آمدم و دیدم برادرم ع. شیشه درب ورودی منزل را شکسته و وارد اتاق شده و همسرم را کتک می زد که رفتم چوب گرفتم و او رفت کارد آورد و با چوب زدم چاقو از دستش افتاد من چاقو را گرفتم وچندضربه زدم راست دست هستم و چاقو دست راستم بود. برای دفاع از جان خودم و همسرم مجبور به این کار شدم.(ص 15 ) در دادسرا گفته است برادرانم از همسرم خوششان نمی آمد و در حال ضرب وشتم همسرم بودند و دیدم حجاب را از سر وی گرفته و داشتند لباسش را در می آوردند. من جهت دفاع از ناموسم رفتم زمانی که مرا دیدند ع. (مقتول) به سمت آشپزخانه رفت و چاقو گرفت و به من حمله ور شد و یک ضربه به کمرم زد با چوب زدم چاقو را انداختم و م. با دسته بیل به گردنم زد و افتادم در حالی که نقش بر زمین بودم می زدند و من چاقویی که افتاده بود را گرفتم و در حالی که کتک می خوردم به سمت بالا چندین بار اشاره کردم جهت دفاع می زدم و ح. مرا در اثر ضربه چاقو رها کرد و م. هم چنان مرا می زد که فرار کردم. همسرم چاقو به من نداد فقط با کفش پاشنه دار مقتول را می زد که مرا رها کند (ص 28 ) خانم ل.ف. همسر وی گفته است در خانه بودم که ح. برادر شوهرم شیشه منزل را شکست و با لگد درب را باز کرد و به سمت من حمله ور شد و شلوار مرا پآیین کشید. گفتم تو خجالت نمی کشی که ع. از بیرون آمد و با برادرش درگیر شد. ح. و م. باهم روی او افتادند و شروع به کتک زدن وی کردند و چاقو از دست ح. افتاد و شوهرم چاقو را برداشت و تکان داد به پای ح. ضربه خورده است. ح. می گفت می خواهم به تو تجاوز کنم شلوارم را داشت می کشید پآیین و من جیغ زدم و پسر من نیز گریه کرد که شوهرم رسید. (ص 30 ) شاکی ط..ق. اظهار نموده من و پسرانم ع.الف. و ع. به سمت خانه خودمان می رفتیم که ع. و همسرش جلوی ما را گرفتند و درگیری پیش آمد و بعد گفته من و همسرم و پسرم ع. بودیم که ع. الف. نیز هنگام درگیری به ما ملحق شد و بعد ل. چاقو آورد و به ع. داد وگفت بزن و وی در حال ایستادن به ع.الف. و م. چاقو را هنگامی که درگیر بودند وارد نموده (ص 47 ) خانم ه.ب. که مادر متوفی نیز تقریبا اظهارات شوهرش ط. را تکرار کرده نموده است.(ص 48 ) متهم ع. در ادامه تحقیقات گفته است نه نشسته بودم و نه ایستاده و کمی کمرم خم بود و عمدا چاقو را به پای وی زدم که زخمی شود و مرا رها کنند. قصد کشتن نداشتم من چاقو را از روی اپن آشپزخانه برداشتم و در تحقیقات قبلی از ترس گفتم چاقو را روی زمین گرفتم ولی من چاقو را از آشپزخانه برداشتم و در تحقیقات قبلی از ترس گفتم چاقو را روی زمین گرفتم ولی من چاقو رااز آشپزخانه گرفتم.(ص 49 ) پزشکی قانونی اعلام کرده است جراحات می‌تواند در حالت نشسته ایجاد شده باشد.(ص 76 ) متهم ع.ق. در دادسرا گفته است گاه به پدر و مادرم سر می زنم این بار که رسیدم دیدم درگیرند میخواستم فیصله دهم که ع. من و ع.الف. راباچاقو زد و دعوا داخل کوچه اتفاق افتاد وقتی رسیدم در [دو] برادرم در حال دعوا بودند رفتم سوا کنم ع. چاقویی که داشت متوفی و مرا مورد اصابت قرار داد از وی شاکی هستم.(ص 92 ) من نخواسته وارد درگیری شدم و چاقو را از داخل خانه اش گرفت (ص 145 ). پرونده با صدور قرار جلب به دادرسی (ص 155 ) و کیفرخواست (ص 158 ) به دادگاه ارسال شده است. شعبه اول دادگاه کیفری یک استان گلستان پس از جری تشریفات دادرسی از جمله اعطاء مهلت جهت طرح ایراد و اعتراض (ص 175 )، تهیه گزارش (ص 176 ) تشکیل جلسه مقدماتی اداری (ص 179 ) در وقت مقرر تشکیل جلسه داده است. اولیاء دم متوفی پدر اصالتا و ولایتا از ناحیه فرزند صغیر متوفی و مادر متوفی اظهار داشته اند از فرزندم شاکی هستم ولی قصاص نمی خواهیم.(ص 196 ) دیه نیز نمی خواهیم.(ص 196 ) متهم ع.الف. در دفاع اظهار داشته است قصد درگیری نداشتیم و متهم ع. ضمن شرح ما وقع گفته است رفتم سمت آشپزخانه کارد را گرفتم و برادر کوچکم را زدم و برادر بزرگم رسید به ایشان هم زدم. قبول دارم برادر بزرگم با بیل مرا زد و من شاکی هستم.(ص 199 ) وکیل وی نیز اظهار داشته است موکل در دفاع از همسرش که در داخل منزل بوده اند دفاع مشروع بوده و والدین نیز حق قصاص را ساقط کردند برائت موکل را تقاضا دارم. سپس دادگاه با اخذ آخرین دفاع از متهم و اعلام ختم دادرسی مبادرت به انشاء رای نموده است. در خصوص اتهام متهمان با توجه به شکایت شکات، گواهی های پزشکی قانونی و اقرار متهم، با احراز اتهام به استناد مواد 13 قانون آیین دادرسی کیفری و 347 قانون مجازات اسلامی ضمن صدور قرار موقوفی تعقیب متهم ع.ق. از حیث جنبه خصوصی قتل عمدی، ازحیث جنبه عمومی جرم به استناد مواد 612 ، 614 ، 615 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) و رعایت ماده 134 قانون مجازات اسلامی حکم به محکومیت وی به تحمل 6/5 سال حبس و از حیث جرح عمدی با چاقو نسبت به برادرش ع.الف. به یک سال حبس تعزیری و پرداخت دیه و از حیث شرکت در نزاع نزی به سه سال حبس صادر نموده است. در خصوص متهم ع.ق. نیز ضمن محکومیت وی به پرداخت دیه در حق ع. از جهت شرکت درنزاع با اعمال تخفیف وی را به 4 ماه حبس محکوم نموده است که پس از ابلاغ رای وکیل محکوم علیه ع. و محکوم علیه ع. به آن اعتراض و پرونده پس از ارسال به دیوان عالی کشور به این شعبه ارجاع شده است.هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای مرتضوی عضو ممیز وملاحظه اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای حمیدرضا م. باقری دادیار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر نظر به محتویات پرونده از جمله شکایت اولیاء دم و نظریه پزشکی قانونی و اقاریر متهم لذا در اجرای ماده 469 قانون آیین دادرسی کیفری عقیده به ابرام دادنامه دارم در خصوص دادنامه شماره --- فرجام خواسته مشاوره نموده چنین رای می دهد:
از ناحیه فرجام خواهان اعتراض موثری که موجبات نقض دادنامه فرجام خواسته را از حیث عدم رعایت اصول و تشریفات دادرسی فراهم سازد به عمل نیامده و رای دادگاه وفق مستندات و ادله موجود در پرونده اصدار یافته است. اما نظر به اینکه مجموع اقدامات متهم ع.ق. شرکت درمنازعه منتهی به قتل و جرح منطبق بامواد 612 و 615 قانون مجازات اسلامی مصوب 75 بوده که در خصوص جنبه عمومی قتل و نیز مشارکت در نزاع، تعیین مجازات شده و تعیین مجازات به اتهام جرح عمدی باچاقو به نحو جداگانه، با توجه به اینکه عمل واحد دارای عناوین متعدد بوده و مجازات اشد اعمال شده است به استناد ماده 614 قانون مجازات اسلامی موجه نبوده بدین لحاظ به استناد مواد 457 و 469 قانون آیین دادرسی کیفری ضمن نقض بلاارجاع در خصوص مجازات حبس جنبه عمومی اتهام جرح عمدی با چاقو، در سایر موارد دادنامه فرجام خواسته را ابرام می‌نماید.
رئیس شعبه سی و دوم دیوان عالی کشور - رئیس و عضو معاون
رضا فرج اللهی - عبدالحمید مرتضوی