صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/02/15
برگزار شده توسط: استان همدان/ شهر بهار
موضوع
قرار گرفتن موارد کسب امتیاز، مال و دریافت وجه از طریق رایانه یا عابربانک تحت عنوان کلاهبرداری اینترنتی
پرسش
آیا وصول و دریافت وجه و یا کسب مال یا امتیاز از طریق سیستمهای رایانه ای و یا عابر بانک را می بایست مشمول قانون جرایم رایانه ای دانست و طبق آن قانون رسیدگی نمود؟ آیا صرفا عنوان کلاهبرداری اینترنتی به آن عمل صدق می کند؟
نظر هیئت عالی
نظریه هیأت عالی منطبق با نظریه شماره 7/95/2922 مورخ 1395/11/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه است که پاسخ سوال مطروحه می‌باشد نظریه اشعاری بشرح زیر عیناً نقل می‌گردد:
(ملاک تحقق بزه موضوع ماده 741 قانون مجازات اسلامی 1375- الحاقی 1388/3/5 (ماده 13 قانون جرایم رایانه ای مصوب 1388) این است که وجه یا مال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات با استفاده غیرمجاز از سامانه های رایانه ای یا مخابراتی و با ارتکاب اعمالی از قبیل وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد، متوقف کردن داده ها یا مختل کردن سامانه ها تحصیل گردد؛ و گرنه اگر کسی بدون ارتکاب چنین اعمالی ولی با استفاده از سامانه های رایانه ای یا مخابراتی موجب فریب فرد یا افرادی گردد و مالی از آنان تحصیل نماید، موضوع از مصادیق کلاهبرداری ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری خواهد بود. به عنوان مثال، چنانچه فردی با استفاده از سامانه های رایانه ای یا مخابراتی به قصد فریب با امیدوار کردن به امر واهی، افراد شرکت کننده در قرعه کشی واهی را فریب دهد و از این طریق وجوه آنها را تصاحب کند، موضوع از مصادیق بزه ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری خواهد بود.)
نظر اکثریت
اگر تحصیل مال بوسیله اختلال داده پیام باشد (کلاهبرداری رایانه) است ولی اگر خللی در داده ها ایجاد نشود (کلاهبرداری رایانه ای نیست. مثل کسی که کارتش را به کسی داده تا وجهی برداشت کند اگر مازاد برداشت کند یا کسی که با تلفن شخصی را پای عابر بانک بکشاند و پول برداشت می کند، مشمول این قانون زمانی است که داده های رایانه ای تغییر داده شوند.
نظر اقلیت
کلاهبرداری اینترنتی است 1- در زمان تصویب این قانون با اضافه کردن کلمات منظور در وسعت واقعی دایره این قانون است 2- با تفسیر مضیق این قانون شامل متخصصین هک را شامل خواهد شد 3- منظور این قانون این است که هرگاه وسیله جرم سیستم کامپیوتری است شامل این قانون باشد. 4- رویه تفسیر موسع را پذیرفته است 5- اگر مشمول این قانون باشد در برخی موارد مجازات طبق این قانون سبک و کم است نسبت به (قانون کلاهبرداری سنتی) 6- داده ها موضوع این قانون است 7- مباشرت معنوی یا واقعی بی تاثیر است.