صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/01/21
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر کلاله
موضوع
ایراد ضرب و جرح منتهی به اخلال در نظم عمومی
پرسش
در مورد صدمات و جراحات موضوع ماده 614 قانون مجازات اسلامی تعزیرات نحوه تفهم اتهام به متهم چگونه است ؟ اگر اقدام متهم موجب اخلال در نظم و امنیت جامعه یا بیم تجری مرتکب یا دیگران نشده باشد آیا صدور قرار منع تعقیب توسط دادسرا راجع به جنبه عمومی جرم الزامی است ؟
نظر هیات عالی
با تذکر به این مطلب که چنانچه رفتار مرتکب از مصادیق بزه مذکور در ماده 614 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 (تعزیرات) تشخیص داده شود، مقام قضایی دادسرا باید اتهام یاد شده را به متهم تفهیم و دفاع وی را در این خصوص اخذ نماید، در صورتی که رفتار مرتکب صرفاً ایراد ضرب و جرح عمدی بدون شرایط مذکور در ماده 614 قانون یاد شده باشد، با توجه به اینکه برای رفتار واحد صدور دو قرار نهایی صحیح نمی‌باشد بنابراین تنها یک قرار نهایی (قرار جلب به دادرسی در خصوص رفتار مزبور باید صادر گردد و صدور قرارهای نهایی متعدد نظیر قرار جلب به دادرسی و منع تعقیب) نسبت به همان رفتار فاقد وجاهت قانونی است.
نظر اکثریت
از مفاد مواد 195 و 280 قانون آیین دادرسی کیفری برمی آید موضوع اتهام یعنی مجموع اعمال ارتکابی متهم باید توسط مقام قضایی به او تفهیم گردد، تفهیم ماده قانونی که به موجب آن عمل ارتکابی جرم انگاری شده به متهم ضرورتی ندارد.
رعایت حق دفاع متهم ایجاب می کند که این امر که عمل او موجب اخلال در نظم و امنیت جامعه یا بیم تجری مرتکب یا دیگران شده است به او تفهیم گردد و رعایت حقوق شاکی در دادرسی کیفری ایجاب می کند که چنانچه اقدام متهم مبنی بر ضرب و جرح عمدی نسبت به شاکی واجد جنبه عمومی نباشد در این خصوص قرار منع تعقیب صادر شود تا شاکی حق اعتراض به قرار صادره را داشته باشد.
نظر اقلیت
اصل بر آن است که ایراد جرح یا ضرب واجد جنبه عمومی نیست، مگر آن که احراز شود اقدام متهم موجب اخلال در نظم و صیانت و امنیت جامعه یا بیم تجری شده است. بنابراین صدور قرار منع تعقیب راجع به جنبه عمومی جرم علی القاعده ضرورتی ندارد. احراز این که عمل مرتکب موجب اخلال در امنیت جامعه یا بیم تجری شده امری است فوق العاده که در صورت احراز، در کیفرخواست ذکر می‌شود و عدم ذکر ماده 614 قانون تعزیرات در کیفرخواست دادسرا به منزله عدم احراز وصف عمومی جرم است.