صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1383/03/06
برگزار شده توسط: استان چهار محال و بختیاری/ شهر شهرکرد
موضوع
عدم ذکر مدت در عقد مزارعه
پرسش
آیا عدم ذکر مدت در عقد مزارعه موجب بطلان عقد است؟
نظر هیئت عالی
طبق ماده 518 قانون مدنی، مزارعه عقدی است که به موجب آن احد از طرفین زمینی را برای مدت معینی به طرف دیگر میدهد که آن را زراعت کرده حاصل را تقسیم کند، لذا با توجه به صراحت ماده 518 قانون مزبور و توجه به مواد 522 و 525 همان قانون، مدت مزارعه باید معلوم شود و چنانچه مدت مزارعه تعیین نشود یا متناسب با زراعتی که مورد توافق طرفین است نباشد موجب بطلان عقد است.
نظر اتفاقی
نظر مشهور فقهای امامیه این است که عدم ذکر مدت موجب بطلان است. چون معامله غرری میشود بعضی نیز معتقدند که اگر نوع زرع هم مشخص شود بدون تعیین مدت باز هم صحیح است اما مشهور معتقدند در همین هم غرر وجود دارد چون ممکن است مدت کم و زیاد شود در مورد زرع هم باید بگوییم که درخت را دربرنمیگیرد و به زرعی زرع میگویند که پایدار نباشد اما اگر درخت کاشته شد این عقد مغارسه است که مشهور فقها آن را باطل میدانند البته نظر حقوقدانان مشهور از جمله دکتر کاتوزیان مغارسه را با توجه به ماده 10 قانون مدنی صحیح میدانند. البته قانون مدنی برای عدم ذکر مدت در عقد مزارعه ضمانت اجرایی بیان نکرده است لیکن با توجه به کلام فقهای امامیه (مشهور) چنین عقدی باطل است.