اثبات جنون زوج در هنگام وقوع عقد نکاح و استناد زوجه به شروط ضمن عقد نکاح جهت طلاق و یا مطالبه مهریه

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/08/27
برگزار شده توسط: استان خراسان رضوی/ شهر کاشمر

موضوع

اثبات جنون زوج در هنگام وقوع عقد نکاح و استناد زوجه به شروط ضمن عقد نکاح جهت طلاق و یا مطالبه مهریه

پرسش

چنانچه بعد از عقد ازدواج به موجب حکم قطعی دادگاه ثابت شود که زوج، جنون داشته و جنون وی نیز در زمان عقد ازدواج نیز ثابت باشد آیا زوجه می‌تواند به استناد بندهای سند نکاحیه که به امضای زوج رسیده تقاضای طلاق نموده و مهریه خود را نیز مطالبه نماید؟ و سوال دیگر اینکه عدم اخذ اجازه از ناحیه قیم از دادستان جهت ازدواج مولی علیه خود چه تاثیری در عقد ازدواج دارد؟

نظر هیئت عالی

در صورتی که زوجه هنگام عقد از جنون زوج بی اطلاع بوده باشد بنا به مستند از مواد 1121، 1126 و 1131 قانون مدنی می‌تواند نکاح را فسخ نماید و یا به جای طرح دعوای اعلام فسخ نکاح، تقاضای طلاق کند و با این وصف از مزایای شروط ضمن عقد و مهریه نیز می‌تواند برخوردار شود. ضمناً در فرض سوال دوم، عدم اخذ اجازه سرپرست از دادستان برای ازدواج مولی‌علیه در صحت اصل نکاح تاثیری ندارد. لیکن در خصوص سایر شروط و حقوق مالی موجب عدم نفوذ عقد است.

نظر اکثریت

نظر اکثریت همکاران بر اینست که اصولا تمام اعمال حقوقی مجنون اعم از مالی یا غیر مالی باطل بوده که فقط در یک مورد جهت جلوگیری از مفسده بعدی آن در فقه و قانون عمل مجنون صحیح تلقی شده که صرفاً در مورد ازدواج مجنون می‌باشد. و قانونگذاز در مواد 1121 و 1125 قانون مدنی جنون را از موارد حق فسخ دانسته، وجود حق فسخ نیز در عقود صحیح می‌باشد نه باطل. لذا در مورد سوال چنانچه زوجه از حق فسخ خود استفاده نکند عقد ازدواج آنان همچنان صحیح بوده. لیکن این حکم به سایر اعمال حقوقی زوج تسری نداشته و محکوم به بطلان می‌باشد من جمله شروط ضمن عقد نکاح و مهریه باطل بوده و مثل اینست که اصلا مهریه ای تعیین نشده که در صورت مواقعه زوجه مستحق مهرالمثل خواهد بود.
اجازه دادستان در ماده 88 قانون امور حسبی نیز بنظر صرفا جهت اطلاع دادستان بوده و در واقع دادستان نظارت استطلاعی داشته و تاثیری در ازدواج مجنون که توسط قیم وی انجام شده ندارد.

نظر اقلیت

نظر برخی از همکاران نیز بر اینست که ازدواج مجنون در هر حال باطل بوده و در صورت مواقعه زوجه مستحق مهرالمثل می‌باشد والا مهریه ای ندارد.
عدم اخذ اجازه توسط قیم برای ازدواج مولی‌علیه مجنون در ماده 88 قانون امور حسبی نیز موجب عدم نفوذ عقد نکاح می‌باشد.

منبع

محتوای مرتبط (5 مورد)

قوانین (2 مورد)

عناوین و برچسب‌ها