صلاحیت دفاتر رسمی ازدواج و طلاق به صورت یکسان و به شرح زیر می‌باشد:
الف - ثبت و اجرای صیغه شرعی واقعه ازدواج دائم و ثبت یا اجرای صیغه شرعی ازدواج موقت بصورت رسمی یا عادی برابر قانون حمایت خانواده؛
ب - ثبت و اجرای صیغه طلاق، ابطال سند، فسخ و انفساخ وقایع ازدواج و همچنین طلاق مطابق حکم قطعی مراجع قضائی، بذل مدت و رجوع؛
پ - درج شروط مورد توافق زوجین مطابق قواعد عمومی شامل وکالت طلاق یا سایر شروط در ملاحظات سند و دفتر و اقرار به وصول یا بذل مهریه تنظیمی در دفاتر اسناد رسمی در ملاحظات دفتر و سند؛
ت - برابر اصل نمودن اسناد تنظیمی در دفترخانه؛
ث - صدور و تحویل رونوشت اسناد ثبت شده به ذینفع یا قائم مقام قانونی او؛
ج - دیگر مواردی که در قوانین و مقررات پیش‌بینی شده یا می‌شود.
فصل سوم : صلاحیت و وظایف دفاتر رسمی ثبت ازدواج و طلاق
از
نظامنامه دفاتر ازدواج و طلاق
از تاریخ تصویب این نظامنامه دفترخانه ازدواج و طلاق قابل تفکیک نبوده و یک واحد تلقی و برای هر دفترخانه یک شماره اختصاصی تعلق می‌گیرد.
شرایط و ضوابط و نحوه انتخاب اعضای هیأت مدیره کانون و چگونگی فعالیت آن مطابق اساسنامه ای خواهد بود که ظرف سه ماه برابر مقررات تهیه و پس از تایید رییس سازمان به ثبت می‌رسد.
ارائه کلیه خدمات در دفترخانه باید به صورت الکترونیکی انجام پذیرد.
سردفتر موظف است قبل از شروع به کار، نمونه امضای خود را در حضور رییس ثبت محل و در دو فرم مخصوص درج و ارائه نماید.یکی از فرم‌ها در اداره ثبت استان و دیگری در اداره کل امور اسناد سازمان بایگانی یا اسکن خواهد شد. سردفتر مکلف است کلیه خدمات را مطابق نمونه ارائه شده امضاء نماید.
درج شماره ملی، کد پستی، آدرس محل اقامت و حتی‌الامکان شماره تلفن همراه یا آدرس پست الکترونیکی اصحاب سند در کلیه اسناد الزامی است. هرگونه ابلاغ به اصحاب سند به صورت الکترونیکی از طریق سامانه ابلاغ قوه قضاییه انجام می‌شود. ملاک احراز هویت افراد شناسنامه و کارت ملی و برای اتباع بیگانه اصل گذرنامه یا کارت آمایش می‌باشد.
ظرف مدت سه ماه پس از تاریخ تصویب این نظامنامه ارائه هرگونه خدمت در دفاتر رسمی ثبت ازدواج و طلاق به صورت الکترونیکی بوده و مستلزم ثبت نام متقاضی در سامانه ثبت نام الکترونیکی (ثنا) و اخذ تصدیق الکترونیکی است.
نحوه ثبت وقایع ازدواج، طلاق و ام--ور مربوط در دفتر الکترونیک و نظارت بر آن مطابق شیوه‌نامه بهره‌برداری از دفتر الکترونیک ثبت وقایع ازدواج و طلاق مصوب سازمان می‌باشد.
تبصره - سردفتران مکلفند دفاتر و بایگانی دفتر تحت تصدی خود را ظرف یک سال مطابق شیوه‌نامه‌ای که توسط سازمان تهیه می‌شود اسکن و داده آمایی کنند. معدوم کردن اوراق بایگانی با نظارت سازمان پس از اسکن بلامانع می‌باشد.
تبصره - سردفتران مکلفند دفاتر و بایگانی دفتر تحت تصدی خود را ظرف یک سال مطابق شیوه‌نامه‌ای که توسط سازمان تهیه می‌شود اسکن و داده آمایی کنند. معدوم کردن اوراق بایگانی با نظارت سازمان پس از اسکن بلامانع می‌باشد.
سردفتر مکلف است در محل دفترخانه و همزمان با اخذ امضای هریک از اصحاب سند در نسخه پشتیبان از طریق سامانه نسبت به اخذ اثر انگشت آنها در دفتر الکترونیک اقدام و سپس با امضای الکترونیک و اثر انگشت خود ثبت را تأیید نموده و نسخه نهایی سند را چاپ و پس از امضاء به مهر دفترخانه ممهور با اخذ رسید تحویل ذینفع نماید.
درج تاریخ کامل شمسی بر روی کلیه اسناد و قبوض و مکاتبات الزامی است.
در صورت تقاضای رونوشت مصدق اسناد ثبت شده سردفتر مکلف است صرفاً به صاحبان اسناد یا قائم مقام قانونی آنها تسلیم نماید و چنانچه درخواست رونوشت مربوط به اسناد ناقص باشد با قید و تصریح به نقص سند بلامانع است.
تعرفه حق‌التحریر دفاتر رسمی ثبت ازدواج و طلاق هر دو سال یک بار بازنگری و به تایید رییس قوه قضاییه رسیده و یا پس از تفویض اختیار از طرف ریاست قوه قضائیه به تصویب رییس سازمان می‌رسد.
سردفتر موظف است بر اساس احکام شرع مقدس و قوانین و مقررات نسبت به انجام وظیفه اقدام نماید.در صورتیکه تقاضا یا توافق زوجین مخالف با شرع و قوانین و مقررات موضوعه و نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد ضمن امتناع از ثبت باید علت آن را کتباً به متقاضی اعلام نماید.
تبصره 1- سازمان برای همسان‌سازی نحوه تقریر شروط مورد تقاضای مراجعان در سند ازدواج و پیشگیری از هرگونه ابهام در مفاد توافق‌ها با مراجعه به منابع فقهی و رعایت فتاوای معتبر، بخشنامه‌های لازم را تهیه و پس از تایید رییس قوه قضاییه صادر می‌نماید.
تبصره 2- سازمان با هدف کاهش فریب در نکاح، نمونه برگ‌های لازم شامل مشخصات و خصوصیات هویتی و اجتماعی طرفین ازدواج را تهیه و در اختیار دفاتر قرار می‌دهد. دفاتر در زمان دریافت مدارک این اوراق را در اختیار مراجعان ثبت ازدواج قرار داده و پس از تکمیل آن توسط طرفین به امضای طرف مقابل می‌رساند.
تبصره 1- سازمان برای همسان‌سازی نحوه تقریر شروط مورد تقاضای مراجعان در سند ازدواج و پیشگیری از هرگونه ابهام در مفاد توافق‌ها با مراجعه به منابع فقهی و رعایت فتاوای معتبر، بخشنامه‌های لازم را تهیه و پس از تایید رییس قوه قضاییه صادر می‌نماید.
تبصره 2- سازمان با هدف کاهش فریب در نکاح، نمونه برگ‌های لازم شامل مشخصات و خصوصیات هویتی و اجتماعی طرفین ازدواج را تهیه و در اختیار دفاتر قرار می‌دهد. دفاتر در زمان دریافت مدارک این اوراق را در اختیار مراجعان ثبت ازدواج قرار داده و پس از تکمیل آن توسط طرفین به امضای طرف مقابل می‌رساند.
سردفتر ازدواج و طلاق صرفاً مجاز به ثبت وقایع ازدواج و طلاق افراد هم دین خود می‌باشند.
ثبت وقایع ازدواج و طلاق اهل سنت در دفاتر شیعه و بالعکس در صورت اجرای صیغه شرعی مطابق احکام مخصوص به مذهب زوجین بلامانع می‌باشد. در صورت اختلاف مذهب زوجین مذهب زوج ملاک عمل خواهد بود.
ثبت وقایع ازدواج و طلاق زوجین که هر دو یا یکی از آنها تبعه بیگانه باشند با رعایت ماده 1060 قانون مدنی حسب مورد منوط به اخذ مجوز از استانداری یا نیروی انتظامی می‌باشد.
ثبت ازدواج و طلاق ایرانیان مقیم خارج از کشور در سفارت یا کنسولگری یا دفاتر نمایندگی با رعایت تبصره ماده (15) قانون حمایت خانواده مصوب 1391 دارای همان آثاری است که ثبت آنها در دفاتر رسمی ازدواج و طلاق داخل کشور دارد. طلاق‌هایی که در خارج از کشور انجام ولی به ثبت نرسیده است، ثبت آن در دفترخانه منوط به تنفیذ احکام صادره در دادگاه خانواده می‌باشد.
در صورتیکه ثبت ازدواج و طلاق توسط وکیل انجام شود، وکالتنامه وکیل باید در یکی از دفاتر اسناد رسمی، سفارت ایران، کنسولگری یا نمایندگی تنظیم و دارای اختیارات لازم باشد.
ثبت ازدواج افراد بی سواد، ناشنوا، نابینا و افرادی که قدرت تکلم ندارند منوط به معرفی و حضور یک نفر معتمد که شرایط ازدواج را به ایشان تفهیم نماید، می‌باشد.
سردفتران در ساعات اداری مکلف به حضور در دفترخانه و انجام وظیفه می‌باشند.
کفیل دفترخانه ای که به علت فوت سردفتر، انفصال دائم یا غیبت غیرموجه تعطیل شده حق تنظیم و ثبت سند جدید در دفتر مذکور را ندارد و تکمیل اسناد ناقص دفترخانه منوط به کسب اجازه از ثبت محل است.در سایر موارد کفیل حق تنظیم سند را دارد.
شرایط مرخصی سردفتران مطابق مبحث دوم از فصل چهارم آیین‌نامه و شرایط انتقال سردفتران با رعایت ماده دوازده آیین‌نامه خواهد بود.