آیین ‌نامه اجرایی قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها

مصوب 1386/03/02 هیات وزیران
هیئت‌ وزیران در جلسه مورخ 2 /3 /1386 بنا به پیشنهاد شماره 340 /020 مورخ 9 /1 /1386 وزارت جهاد کشاورزی و به استناد ماده (14) قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها - مصوب 1385 - آیین‌ نامه اجرایی قانون یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:

در این آیین‌ نامه اصطلاحات زیر در معانی مربوط به کار می رود:

الف - قانون: قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها - مصوب 1374 - و اصلاحیه آن - مصوب 1385 - که از این پس در این آیین‌ نامه به اختصار قانون نامیده می‌شود.

ب - محدوده شهر، حریم شهر، محدوده شهرک و محدوده روستا: محدوده‌ ای که بر اساس «قانون تعاریف محدوده و حریم شهر، روستا و شهرک و نحوه تعیین آنها - مصوب 1384 -» به تصویب مراجع قانونی ذی ‌ربط رسیده یا خواهد رسید.

پ - طرح هادی روستا: طرحی که ضمن ساماندهی و اصلاح بافت موجود میزان و مکان گسترش آتی و نحوه نیازمندیهای عمومی روستایی را حسب مورد در قالب مصوبات طرحهای ساماندهی فضا و سکونتگاههای روستایی یا طرحهای جامع ناحیه‌ ای تعیین می‌ نماید.

ت (اصلاحی 1397/12/05)- اراضی زراعی و باغ‌ ها: اراضی زیر کشت، آیش و باغ‌ ها شامل آبی یا دیم اعم از دایر یا بایر و نهالستان و قلمستان که سابقه بهره‌ برداری قانونی داشته باشد و اراضی موضوع تبصره (4) الحاقی به ماده (1) قانون.

ث - کمیسیون: کمیسیون تبصره (1) ماده (1) قانون می‌ باشد.

ج - کمیسیون تقویم: کمیسیون تبصره (3) الحاقی ماده (2) قانون می ‌باشد.

چ - تفکیک: در مقررات ثبتی عبارت است از تقسیم مال غیرمنقول به قطعات کوچکتر.

ح - افراز: در اصطلاح قضایی و ثبتی عبارت است از جدا کردن سهم مشاع شریک یا شرکاء و یا تقسیم مال غیرمنقول مشاع بین شرکاء به نسبت سهم آنان.

خ - تقسیم: اعم است از تفکیک و افراز و غیر آن.

د - تغییر کاربری: هرگونه اقدام که مانع از بهره ‌برداری و استمرار کشاورزی اراضی زراعی و باغها در قالب ایجاد بنا، برداشتن یا افزایش شن و ماسه و سایر اقداماتی که بنا به تشخیص وزارت جهاد کشاورزی تغییر کاربری محسوب شود.

ذ - مالک یا صاحب زمین: شخص یا اشخاص حقیقی یا حقوقی که بر اراضی زراعی یا باغی با ارایه سند مالکیت یا گواهی اداره ثبت مشعر بر مالکیت بوده و یا موافق احکام قطعیت یافته صادره از محاکم قضایی مالکیت آنان محقق شده باشد و چنانچه اراضی مذکور در مناطق مشمول اعلان ثبت عمومی و اجباری نباشد و از قدیم‌ الایام از سوی اشخاص به عنوان مالک مورد بهره برداری واقع و شورای اسلامی محل تصرف مالکانه (قاعده ید) متقاضی را تأیید نماید و مستثنی بودن اراضی موردنظر از انواع اراضی ملی و دولتی به تأیید مراجع ذیصلاح رسیده باشد، مالک تلقی می ‌شود.

ر - طرحهای تملک و دارایی های سرمایه‌ ای مصوب مجلس شورای اسلامی (ملی - استانی): طرحهایی که دارای موافقتنامه مبادله شده بین دستگاه اجرایی و سازمان مدیریت و برنامه‌ ریزی کشور و یا استان (بنا به مورد) باشد.

ز (اصلاحی 1386/09/18)- طرح های خدمات عمومی مورد نیاز مردم موضوع تبصره (2) اصلاحی ماده (2) قانون منحصراً به شرح جدول پیوست که تأیید شده به مهر دفتر هیأت دولت است، با رعایت ضوابط ذیل تعیین می‌شود:
1 - اخذ موافقت اصولی یا جواز تأسیس با رعایت ضوابط استقرار و سایر مقررات مربوط از دستگاه های ذی ربط.
2 - تشخیص ضرورت تغییر کاربری از کمیسیون تبصره (1) ماده (1) قانون.
3 - تعیین کاربری توسط کارگروه تخصصی و شورای برنامه ریزی و توسعه استان و در محدوده حریم راه های برون شهری توسط وزارت راه و شهرسازی.
4 - اخذ پروانه ساختمان از شهرداری ها در حریم شهرها و در خارج از حریم شهرها از مراجع صدور پروانه بر اساس ماده (10) آیین نامه استفاده از اراضی، احداث بنا و تأسیسات در خارج از حریم شهرها و محدوده روستاها موضوع تصویب نامه شماره 31636 /ت 47097ه- مورخ 20 /2 /1391 و اصلاحات بعدی آن و در محدوده یکصد متر از انتهای حریم راه ها و راه آهن از وزارت راه و شهرسازی.
تبصره (اصلاحی 1387/02/29)- مصادیق موضوع بند یاد شده به شرح پیوست که به مهر "پیوست تصویب نامه هیئت وزیران" تأیید شده است تعیین می‌شود. وزارت جهاد کشاورزی موظف است پیشنهاد اصلاح یا تکمیل مصادیق مزبور را حسب مورد در مقاطع زمانی یک ساله به هیئت وزیران ارایه نماید. متقاضیان مصادیق بند یاد شده باید در احداث تاسیسات مربوطه موارد زیر را به ترتیب اولویت رعایت نمایند.
1- اخذ موافقت اصولی یا جواز تاسیس از دستگاه ذی ربط.
2 - اخذ مجوز ضرورت تغییر کاربری از کمیسیون تبصره (1) ماده (1) قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها.
3- تعیین کاربری در کارگروه معماری و شهرسازی استان ها در حریم شهرها و خارج از آن توسط کمیسیون ماده (13) آیین نامه مربوط به استفاده از اراضی و احداث بنا و تأسیسات در خارج از محدوده و حریم شهرها.
4 - اخذ پروانه ساختمان از شهرداری ها در حریم شهرها و مراجع موضوع ماده (6) آیین نامه مربوط به استفاده از اراضی و احداث بنا و تاسیسات در خارج از محدوده و حریم شهرها.

تبصره 1 - متقاضیان طرح های یاد شده باید در احداث تأسیسات مربوط، ضوابط فوق را به ترتیب اولویت رعایت نمایند.

پیوست

ردیف مصداق ردیف مصداق
1 طرح های گردشگری 17 نمایشگاه های بین المللی
2 مجتمع های خدماتی رفاهی بین راهی 18 جایگاه های عرضه سوخت و فرآورده های نفتی
3 مجتمع های تفریحی و توریستی غیرمسکونی (هتل، متل و...) 19 پارکینگ های عمومی
4 مجتمع های ورزشی 20 مراکز خدمات کشاورزی روستایی
5 استخرهای آب گرم و آب های معدنی و محوطه مورد نیاز آنها 21 ایستگاه ها و تاسیسات مربوط به خدمات زیربنایی آب، برق، گاز، تلفن و فاضلاب
6 زائرسرا و توسعه اماکن زیارتی 22 محل دفن زباله و بازیافت آن
7 مساجد و نمازخانه های بین راهی 23 آسایشگاه ها، خانه سالمندان و مراکز نگهداری بیماران خاص
8 سرویس های بهداشتی 24 پایگاه های امدادی
9 فرودگاه ها 25 مراکز آموزش و تحقیقات کشاورزی
10 پایانه های مسافربری و باربری 26 گورستان ها
11 پایانه ها و بازارچه های مرزی 27 آب انبارهای عمومی
12 راه ها و راه آهن و تاسیسات وابسته و حریم آنها و کارگاه های راه سازی 28 ایستگاه های هواشناسی
13 راهدارخانه ها 29 نیروگاه های تولید و تاسیسات توزیع برق
14 میادین میوه و تره بار 30 بنادر و تاسیسات وابسته
15 باغ وحش 31 کشتارگاه ها
16 پارک ها و فضای سبز    

تبصره 2 (الحاقی 1396/06/08)- دستگاه اجرایی صادرکننده موافقت اصولی یا جواز تأسیس موظف است از زمان صدور مجوز و در طول بهره برداری و پس از آن به طور مستمر نظارت نموده و در مقاطع زمانی شش ماهه گزارش اقدامات صورت گرفته را به سازمان جهاد کشاورزی استان اعلام و در صورت هرگونه تخلف و تغییر طرح، مراتب را به سازمان مذکور منعکس تا در اجرای ماده (10) قانون ضمن توقف عملیات، نسبت به اعمال ماده (2) قانون و اخذ عوارض مربوط اقدام نماید.

تبصره 3 - در رابطه با طرح های توسعه و عمران شهری و تغییرات بعدی آن و نیز ایجاد شهرک های مسکونی و افزایش محدوده شهرها به شرح زیر اقدام می‌شود:
1 - طرح های توسعه و عمران شهری و تغییرات بعدی آن (تصویب و بازنگری) که به تصویب مراجع قانونی ذی ربط (شورای برنامه ریزی و توسعه استان - شورای عالی شهرسازی و معماری ایران) می‌رسد، نیاز به اخذ مجوز از کیمسیون ندارد.
2 - ایجاد شهرک های مسکونی پس از تصویب مراجع ذی صلاح و همچنین افزایش محدوده مصوب شهرها به صورت موردی به عنوان مغایرت اساسی با طرح جامع و تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران با استفاده از اراضی که قابلیت کشت و تولید محصولات کشاورزی را نداشته باشد، در صورت تشخیص ضرورت توسط کمیسیون،‌ از شمول عوارض ماده (2) قانون معاف است.

تبصره 4 (الحاقی 1396/06/08)- در صورت درخواست جدید برای تغییر طرح های خدمات عمومی مورد نیاز مردم به سایر طرح ها، پس از طرح پرونده در کمیسیون تبصره (1) ماده (1)، موضوع مشمول عوارض موضوع ماده (2) قانون خواهد بود.

تبصره 5 (الحاقی 1397/04/06)- واحدهای اقامتی واقع در مناطق و مجتمع های موضوع ردیف های (26) و (28) جدول پیوست جزء لاینفک طرح برای استفاده عموم بوده و افراز و تفکیک عرصه و اعیان و فروش و نقل و انتقال به سایر اشخاص حقیقی و حقوقی ممنوع است.

تبصره 6 (الحاقی 1397/04/06)- دستورالعمل تعیین نصاب ها، تعاریف، مکان یابی و درجه بندی فعالیت های موضوع ردیف های (26)، (27) و (28) جدول پیوست ظرف یک ماه پس از ابلاغ این تصویب نامه توسط وزارت جهاد کشاورزی و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تهیه و ابلاغ می‌شود.

جدول مصادیق طرح های خدمات عمومی مورد نیاز عموم مردم

ردیف مصداق ردیف مصداق
1 مجتمع خدمات رفاهی بین راهی در خارج از حریم شهرها 14 محل دفن زباله و بازیافت آن
2 انواع هتل ها 15 پایگاه های امدادی جاده ای
3 استخرهای آب گرم و آب های معدنی 16 مراکز آموزش تحقیقات کشاورزی
4 مجتمع ورزشی 17 آرامستان ها
5 مساجد و نمازخانه های بین راهی 18 ایستگاه های هواشناسی و پایش محیط زیست
6 سرویس های بهداشتی بین راهی 19 نیروگاه های تولید و تأسیسات توزیع برق
7 پایانه های مسافربری و باربری 20 بنادر و تأسیسات وابسته
8 راه های عمومی و راه آهن و تاسیسات وابسته و حریم آنها و کارگاه های راه سازی 21 فرودگاه ها
9 ایستگاه های مترو بین شهری و حومه 22 پایانه ها و بازارچه های مرزی
10 مرکز ارایه خدمات مکانیزه به کشاورزان 23 توقفگاه ماشین آلات سنگین در حریم شهرها
11 راهدارخانه ها 24 آب انبارهای عمومی
12 جایگاه های عرضه سوخت 25 اراضی بایری که تبدیل به فضای سبز می‌شود
13 ایستگاه ها و تاسیسات مربوط به خدمات زیربنایی آب، برق، گاز و فاضلاب 26 منطقه نمونه گردشگری واقع در خارج از حریم شهرها با تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران (در اراضی درجه (3) و بیشتر)
  27 بوم گردی واقع در بافت های کالبدی روستایی (در اراضی درجه (3) و بیشتر)
28 مجتمع گردشگری عمومی (در اراضی درجه (3) و بیشتر)

س - مجوز موضوع ماده (7) قانون: موافقتی اصولی یا جواز تأسیسی که توسط دستگاههای اجرایی ذی ‌ربط در چارچوب قوانین و مقررات مربوط صادر می‌ شود.

ش - مجوز یا پروانه ساخت موضوع ماده (8) قانون: موافقتی که توسط دستگاههای ذی‌ ربط در احداث بنا و تأمین و واگذاری خدمات و تأسیسات زیربنایی مانند آب، برق، گاز و تلفن صادر می شود.

ص - اراضی داخل محدوده روستاهای دارای طرح هادی مصوب: محدوده شامل بافت موجود روستا و گسترش آتی آن در دوره طرح هادی روستا می‌باشد.

دبیرخانه کمیسیون در سازمان جهاد کشاورزی استان مستقر بوده و مدیر امور اراضی، دبیر کمیسیون می باشد.
تبصره - نماینده دستگاه اجرایی ذی ‌ربط جهت شرکت در جلسه کمیسیون بدون داشتن حق رأی از سوی دبیر دعوت خواهد شد.
درخواست اشخاص حقیقی و حقوقی برای تغییر کاربری اراضی زراعی و باغها همراه مدارک ثابت کننده و قانونی مالکیت، جواز تأسیس یا موافقت اصولی طرح مورد نظر، نقشه عرصه مورد اجرای طرح، نظریه اداره کل حفاظت محیط زیست استان و حسب مورد پاسخ استعلام دستگاههای ذی ‌ربط در چارچوب ماده (7) قانون، تحویل دبیرخانه می ‌گردد.
تبصره 1 - درخواست دستگاههای مجری طرحهای تملک دارایی های سرمایه‌ ای (طرحهای ملی - استانی) و طرحهای خدمات عمومی مورد نیاز مردم و گردشگری با ارایه مصوبه مرجع قانونی ذی ‌ربط و دو نسخه کروکی محل و نقشه عرصه در مقیاس 500 /1 مورد اجرای طرح بصورت خارج از نوبت در کمیسیون مطرح خواهد شد.
تبصره 2 - نحوه و چگونگی دریافت تقاضا، تشکیل و تکمیل پرونده اعم از استعلام های مورد نیاز، بررسی کارشناسی اولیه، مطرح نمودن درخواستها در کمیسیون، نگهداری سوابق و مصوبات و ابلاغ تصمیمات کمیسیون و کمیسیون تقویم به متقاضی بر اساس دستورالعملی خواهد بود که ظرف مدت دو ماه از سوی وزارت جهاد کشاورزی (سازمان امور اراضی) تهیه و ابلاغ می‌ گردد.
تبصره 3 - دبیرخانه کمیسیون موظف است در صورت عدم تکمیل مدارک مورد لزوم از سوی متقاضی ظرف یک ماه از تاریخ ثبت درخواست، پرونده را از دستور کار کمیسیون خارج نماید. بدیهی است در صورت ارایه مدارک و مستندات، پرونده حسب نوبت در دستور کار کمیسیون قرار می ‌گیرد.
تبصره 4 - جلسات کمیسیون با حضور رییس و حداقل سه عضو دیگر رسمیت دارد و تصمیمات آن با حداقل سه رأی موافق معتبر و لازم ‌الاجرا خواهد بود. کمیسیون موظف است ظرف دو ماه از تاریخ ثبت درخواست یا استعلام در دبیرخانه نسبت به بررسی موضوع اقدام و نتیجه را از طریق دبیرخانه به متقاضی ابلاغ نماید.
تبصره 5 - دبیرخانه کمیسیون از روسای سازمانهای میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و صنایع و معادن استان برای شرکت در جلسات دعوت به عمل خواهد آورد.
در صورت موافقت کمیسیون با تغییر کاربری اراضی زراعی یا باغ مورد تقاضا، دبیر کمیسیون مراتب را به همراه کروکی یا نقشه، مشخصات کامل ملک به منظور تعیین قیمت روز اراضی زراعی یا باغ با کاربری جدید به کمیسیون تقویم اعلام و پس از اخذ نظریه کمیسیون یاد شده و اعلام به متقاضی و ارایه گواهی لازم توسط وی مبنی بر واریز عوارض موضوع ماده (2) قانون به حساب خزانه ‌داری کل کشور، مجوز تغییر کاربری را صادر و به مرجع استعلام کننده و متقاضی اعلام می‌ نماید. مجوز صادره از زمان ابلاغ به متقاضی به مدت دو سال دارای اعتبار می ‌باشد.
تبصره - در مواردی که بعد از پایان اعتبار مجوز کمیسیون، مجدداً برای همان اراضی درخواست تمدید مجوز قبلی یا تقاضای تغییر کاربری برای طرح جدید ارایه گردد و کمیسیون موافقت نماید در صورت شمول عوارض موضوع ماده (2) قانون، با احتساب عوارض پرداختی قبلی مابه‌ التفاوت تعیین و به متقاضی جهت واریز ابلاغ می ‌گردد.
در مواردی که به تشخیص وزارت جهاد کشاورزی یا سازمان جهاد کشاورزی استانها در صدور مجوز تغییر کاربری توسط کمیسیون رعایت مقررات این قانون نگردیده باشد، موضوع جهت رسیدگی و اتخاذ تصمیم لازم به کمیسیون تبصره (7) الحاقی ماده یک قانون احاله می ‌گردد و کمیسیون موظف است حداکثر پس از دو ماه از تاریخ ارجاع نسبت به موضوع اخذ تصمیم و ابلاغ نماید.
تبصره - وزارتخانه ‌های کشور، مسکن و شهرسازی و سازمان حفاظت محیط زیست موظفند معاونین ذی ‌ربط را جهت عضویت در کمیسیون مذکور، به وزارت جهاد کشاورزی معرفی نمایند.
(اصلاحی 1397/12/05)- ضوابط تشخیص اراضی زراعی و باغها در خارج از محدوده شهرها، شهرکها و طرح هادی روستاها به شرح زیر است:
الف (الحاقی 1397/12/05)- اراضی زراعی و باغ های دارای سابقه بهره‌ برداری و اراضی تحت فعالیت ‌های موضوع تبصره (4) الحاقی به ماده (1) قانون که در حکم اراضی زراعی و باغ‌ ها محسوب می ‌شوند، توسط کارگروهی متشکل از مدیر، معاون فنی اجرایی و رییس اداره امور اراضی جهاد کشاورزی شهرستان با رعایت ضوابط موضوع این آیین ‌نامه بررسی می‌ شوند. کارگروه یاد شده موظف است با در نظر گرفتن وضعیت و موقعیت اراضی مورد نظر و کاربری سایر اراضی همجوار و با لحاظ یک یا چند مورد از موارد نه‌ گانه زیر، نظریه خود را ظرف بیست روز اعلام نموده و نسبت به تشخیص زراعی یا باغی بودن عرصه و یا غیرزراعی و باغی بودن محل مورد نظر اقدام نماید و مراتب توسط مدیر جهاد کشاورزی شهرستان به مراجع ذی ‌ربط ارسال شود:
1- سند مالکیت، بنچاق و نسق زراعی که موید زراعی بودن زمین یا باغ باشد.
2- سوابق کشت و کار و تولیدات کشاورزی موضوع تبصره (4) الحاقی به ماده (1) قانون فارغ از زمان احداث.
3- اراضی زراعی و باغ ‌های واقع در محدوده قطب‌ های کشاورزی و یا شرکت‌ های سهامی زراعی یا شرکت ‌های تعاونی تولید و مانند آنها.
4- استعلام محلی.
5- سایر اراضی زراعی و باغها واقع در زیردست سدها و شبکه‌ های آبیاری که در اجرای برنامه‌ های توسعه به قلمرو اراضی کشاورزی افزوده می‌ شود.
6- نظریه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی در رابطه با کیفیت آب و خاک حسب نیاز.
7- تهیه گزارش مصور (عکس، فیلم و...)
8- استفاده از عکس ‌های هوایی یا تصاویر ماهواره‌ ای عرصه مورد نظر حسب نیاز.
9- منابع تأمین آب برای اراضی آبی.
ب (الحاقی 1397/12/05)- مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان مکلف است همزمان با بررسی کارشناسی، مراتب وقوع یا عدم وقوع اراضی مورد نظر در مناطق چهارگانه محیط زیست موضوع بند (الف) ماده (3) قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست - مصوب 1353- را از اداره حفاظت محیط زیست شهرستان استعلام نماید. اداره یاد شده نیز مکلف است ظرف پانزده روز نظریه خود را به مدیریت جهاد کشاورزی اعلام نماید. عدم ارسال پاسخ در مهلت تعیین شده مانع از انجام اقدامات بعدی نخواهد بود.
تبصره (الحاقی 1397/12/05)- در مورد اراضی ملی و دولتی که از طریق مراجع ذی‌ صلاح برای اجرای طرح‌ های زراعی و باغی واگذار گردیده است، تا قبل از انتقال قطعی مطابق قرارداد واگذاری اراضی ملی و دولتی عمل خواهد شد.
پ (الحاقی 1397/12/05)- نظریه کارگروه موضوع بند (الف) این ماده ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ آن قابل تجدیدنظرخواهی است و تجدیدنظر نسبت به نظریه یاد شده ظرف پانزده روز از زمان درخواست متقاضی، توسط هیئتی به ریاست رییس سازمان جهاد کشاورزی و عضویت معاون مربوط و مدیر امور اراضی استان صورت می‌ پذیرد.
ت (الحاقی 1397/12/05)- مدیر جهاد کشاورزی شهرستان در موارد تغییر کاربری غیرمجاز با توجه به ضرورت اقدام به موقع جهت پیشگیری از ادامه ساخت و ساز غیرمجاز و طرح شکایت در مراجع قضایی، رأساً با رعایت ضوابط موضوع این آیین نامه نسبت به تشخیص اراضی زراعی و باغها اقدام می‌ نماید.
ث (الحاقی 1397/12/05)- وزارت جهاد کشاورزی موظف است در مناطقی که طرح حدنگاری (کاداستر) اراضی کشاورزی اجرا شده است، اطلاعات مکانی و توصیفی طرح را در تشخیص نوع اراضی زراعی و باغی ملاک عمل قرار دهد.
ج (الحاقی 1397/12/05)- وزارت جهاد کشاورزی (سازمان امور اراضی کشور) موظف است ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب‌ نامه، نسبت به ایجاد سامانه الکترونیکی ثبت اطلاعات فرآیند تشخیص اراضی زراعی و باغ ‌ها از زمان درخواست متقاضی تا اعلام نظریه نهایی به صورت برخط اقدام و اطلاعات آن را برای استفاده سایر دستگاه‌ ها در دسترس قرار دهد.
استانداری، امور اقتصادی و دارایی و جهاد کشاورزی استانها موظفند ظرف یک ماه پس از ابلاغ این آیین‌ نامه، نمایندگان خود را برای عضویت در کمیسیون تقویم شهرستانها به دبیرخانه کمیسیون معرفی نمایند. کمیسیون تقویم در مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان تشکیل و جلسات آن با حضور کلیه اعضاء رسمیت یافته و رأی اکثریت اعضاء معتبر و لازم‌ الاجرا است.
به منظور ایجاد وحدت رویه اجرایی در نحوه تقویم و ارزیابی اراضی موضوع قانون و نظارت بر آن ظرف دو ماه پس از تصویب این آیین ‌نامه، دستورالعمل مشترکی از سوی وزارتخانه ‌های کشور، امور اقتصادی و دارایی، مسکن و شهرسازی و جهاد کشاورزی تهیه و توسط وزارت جهاد کشاورزی به استانها ابلاغ خواهد شد.
تبصره - تصمیم کمیسیون تقویم از زمان اعلام به متقاضی به مدت شش ماه اعتبار خواهد داشت و در صورت انقضای مدت مذکور و عدم واریز عوارض، قیمت ملک مجدداً توسط کمیسیون تقویم تعیین و اعلام خواهد شد.
ادارات ثبت اسناد و املاک، دفاتر اسناد رسمی و سایر هیئت ها و مراجع مربوط موظفند در هنگام تفکیک، افراز و تقسیم اراضی زراعی و باغهای واقع در خارج از محدوده شهرها و شهرکها و طرح هادی روستایی، نظر سازمان جهاد کشاورزی (مدیریت جهاد کشاورزی) را استعلام و تفکیک، افراز و تقسیم اینگونه اراضی پس از تأیید مدیریت جهاد کشاورزی قابل اجرا خواهد بود.
تبصره - ضوابط و حد نصابهای تفکیک، افراز و تقسیم اراضی ظرف دو ماه پس از صدور این آیین ‌نامه توسط وزارت جهاد کشاورزی به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تهیه و پس از تصویب کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست و سازمانهای جهاد‌ کشاورزی اعلام خواهد شد.
مصادیق و ضوابط موضوع تبصره (4) ماده (1) و تبصره (1) ماده (2) قانون ظرف سه ماه پس از ابلاغ این آیین‌ نامه، طی دستورالعملی حسب مورد با همکاری وزارتخانه‌ های مسکن و شهرسازی، صنایع و معادن و سازمانهای میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و حفاظت محیط زیست تهیه و توسط وزارت جهاد کشاورزی ابلاغ خواهد شد.
وزارت جهاد کشاورزی موظف است در اجرای ماده (10) قانون ظرف یک ماه مصادیق اقداماتی که تغییر کاربری غیرمجاز بوده و جرم محسوب می ‌شود را تهیه و ابلاغ نماید.
به منظور اجرای قانون و جلوگیری از هرگونه عملیات تغییر کاربری غیرمجاز متخلف در اراضی زراعی و باغها، مأموران جهاد کشاورزی مکلفند ضمن بازدید از اراضی زراعی و باغها در صورت مشاهده هرگونه جرم ضمن توقف عملیات با رعایت ماده (10) قانون، نسبت به تنظیم صورتجلسه اقدام نمایند.
تبصره 1 - مأموران جهاد کشاورزی مکلفند توقف عملیات اجرایی را به مالک یا قائم مقام قانونی وی به ‌صورت مکتوب اخطار و اعلام نمایند. چنانچه مرتکب پس از اعلام مأموران جهاد کشاورزی به اقدامات خود ادامه دهد نیروی انتظامی جمهوری‌ اسلامی ایران موظف است بنا به درخواست مأموران جهاد کشاورزی از ادامه عملیات متخلف جلوگیری نماید.
تبصره 2 - مدیریت جهاد کشاورزی مکلف است با توجه به ‌صورتجلسه تنظیمی در اسرع وقت نسبت به معرفی مجرم یا مجرمین به مراجع قضایی اقدام نماید. مراجع قضایی برابر مقررات مربوط به تخلف رسیدگی و حکم مقتضی را صادر می‌ نمایند.
مأموران وزارت جهاد کشاورزی مکلفند در چارچوب تبصره ‌های (1) و (2) ماده (10) قانون با حضور نیروی انتظامی و نماینده دادسرا یا دادگاه محل، ضمن تنظیم صورتمجلس، رأساً نسبت به قلع و قمع بنا و مستحدثات، اقدام و وضعیت زمین را به حالت اولیه اعاده نمایند.
فعالیتهای موضوع تبصره (4) الحاقی به ماده یک قانون بهینه کردن تولیدات بخش کشاورزی بوده و در حکم اراضی زراعی و باغها می ‌باشد. در صورتی که مجریان فعالیتهای این تبصره قصد تغییر کاربری این فعالیتها را داشته باشند باید مجوز کمیسیون را اخذ نمایند و چنانچه بدون اخذ مجوز از کمیسیون تغییر کاربری غیرمجاز دهد اقدام آنان جرم محسوب و مطابق سایر مفاد این قانون با آنها برخورد می‌ شود.
وزارت کشور، وزارت مسکن و شهرسازی، سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ‌ایران و سایر مراجع ذی ‌ربط، موظفند در اجرای قانون همکاریهای لازم را با وزارت جهاد کشاورزی بعمل آورند.
(اصلاحی 1389/03/16)- نحوه و چگونگی پرداخت حق‌ الجلسه و حق‌ الزحمه اعضای کمیسیون ها و مجریان این قانون با رعایت ماده (93) قانون مدیریت خدمات کشوری، توسط وزیران عضو کمیسیون امور اجتماعی و دولت الکترونیک هیأت دولت تعیین و ابلاغ می‌شود.
سازمان مدیریت و برنامه ‌ریزی کشور موظف است به منظور اجرای ماده (4) اصلاحی قانون، ردیفهای اعتباری مستقلی برای وزارتخانه‌ های جهاد کشاورزی و مسکن و شهرسازی اختصاص دهد و همه ساله درآمدهای موضوع این ماده را به ترتیب هشتاد درصد (80 ٪) و بیست درصد (20 ٪) در بودجه سنواتی دستگاههای یاد شده منظور نماید.
آیین ‌نامه اجرایی قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها و ضوابط تقویم اراضی موضوع تصویب نامه ‌های شماره 13105 /ت 15398 ه- مورخ 1 /11 /1374 و شماره 20 /128637 /ت /16584 ه- مورخ 28 /12 /1375 و اصلاحیه‌ های بعدی آن لغو و این آیین ‌نامه جایگزین آنها می ‌گردد.
معاون اول رئیس جمهور - پرویز داودی

عناوین و برچسب‌ها